Przedstawiona tabela ukazuje dane zbiorcze z lat 2005-2010 dotyczące liczby osób, które zgłosiły swą działalność do ewidencji działalności gospodarczych w Urzędzie Gminy Górzno, z podziałem na kobiety i mężczyzn oraz z uwzględnieniem typu założonej działalności  i okresem żywotności każdej z nich.

Niepokojącą sytuacją jest mała liczba firm na terenie gminy Górzno, a zadawalającą jest ciągły przyrost podmiotów gospodarczych.

Charakterystyczną cechą działalności gospodarczych zarejestrowanych w gminie Górzno jest coroczny wzrost ilości podmiotów gospodarczych oraz przewaga działalności zarejestrowanych przez mężczyzn. Brak jest działalności rejestrowanych na współwłasność. Liczba podmiotów gospodarczych prowadzonych przez kobiety w analizowanych latach utrzymywała się na stałym poziomie od 8 do 10, a dopiero w 2009r. zarejestrowano wzrost firm kobiet w liczbie 16 firm.

Na terenie gminy Górzno występuje małe zróżnicowanie działalności przedsiębiorstw,          co może być szansą dla nowych inwestorów i szybką akceptacją nowych działalności przez otoczenie. Zauważyć można, że ludzie najczęściej zakładają firmy sprawdzone przez inne osoby oraz firmy, które mają popyt na terenie gminy. Jest wiele rodzajów działalności, których nie ma w gminnym ośrodku, dlatego świadczonych usług trzeba szukać poza granicami gminy. Wśród działalności zarejestrowanych na terenie gminy przeważają działalności z siedzibą firmy w miejscu zamieszkania osoby rejestrującej działalność. Czasem jest to inna gmina, najczęściej większe miasto.

Analizując poszczególne podmioty gospodarcze można zauważyć, że największy wzrost w liczbie rejestrowanych działalności  odniosła branża usługowa, a w tym usługi ogólnobudowlane. Ciągłym wahaniom ulega branża handlowa i produkcyjna.  Często można spotkać firmy transportowe.

W działalności typowo handlowej na terenie gminy Górzno można wyszczególnić sprzedaż spożywczą, sprzedaż odzieży i coraz częściej odzieży używanej.

Branża usługowa cieszy się największym zainteresowaniem. Najczęściej są to usługi związane z działalnością typowo budowlaną, ale również występują firmy fryzjerskie, stomatologiczne oraz firmy zajmujące się drukowaniem wizytówek, zaproszeń czy plakatów.

W branży ogólnobudowlanej najczęściej działalności obejmują swoim zakresem roboty budowlane i wykończeniowe, dachy oraz zakładanie instalacji elektrycznych i wodnych.

W branży produkcyjnej najczęściej spotyka się wykańczania materiałów włókienniczych         z zaznaczeniem produkcji bielizny osobistej, co wiąże się z pracą tych osób w firmie „Wadima”, gdzie pracownicy zobowiązani są do zarejestrowania na siebie działalności gospodarczej.

Mniejszym zainteresowaniem na terenie gminy cieszy się działalność gastronomiczna. W centrum Górzna znajduje się restauracja „Galaktyka”, powstały 2 duże lokale na potrzeby większych uroczystości  rodzinnych  (wesela) czy firm ( konferencje) .

Dokładniejszego omówienia wymaga branża wielobranżowa gdzie najczęściej łączy się produkcja ze sprzedażą lub transport i usługi. Jest to cecha świadcząca o rozwoju małych firm, poprzez rozszerzanie asortymentu świadczonych usług niewielkie firmy stają się dużymi i silnymi przedsiębiorstwami.

Do innej działalności gospodarczej należą podmioty zajmujące się ubezpieczeniami, reasekuracją czy doradztwem finansowym i rzadko spotykana artystyczna i literacka działalność twórcza.

Wyrejestrowaniu natomiast najczęściej poddawana jest branża usługowa, a w tym najczęściej budowlana, dlatego że jej działalność jest często sezonowa. Praca w firmie zaczyna się na wiosnę, a na zimę kończy.  Na podstawie powyższego wykresu można zauważyć, że z każdym rokiem sytuacja na terenie gminy Górzno się poprawia. W pierwszych z omawianych lat, firmy które przetrwały nie stanowiły nawet połowy zarejestrowanych działalności.                Ta sytuacja zmieniła się już znacznie w 2007r. Ważnym  również jest fakt, iż przetrwało więcej firm założonych przez mężczyzn.

Biorąc pod uwagę typowo rolniczy charakter gminy zauważyć można, że brakuje tu firm działających w branży przetwórstwa rolno-spożywczego.

 

Rozwój przedsiębiorczości na terenie gminy może mieć wpływ na decyzje młodych ludzi, którzy mogą rezygnować z  wyjazdów do dużych miast czy za granicę, a swą przyszłość wiązać będą   z dotychczasowym miejscem zamieszkania.

 

 

5. Sfera społeczna   - Ludność

 

Struktura płci ludności gminy Górzno charakteryzuje się nieznaczną przewagą kobiet, które na dzień 31.12.2010r. stanowią 50,12% wszystkich mieszkańców. Dla porównania w regionie mazowieckim udział kobiet w ogólnej liczbie ludności wynosi 52,1%, a w Polsce 51,7%.

 

Ludność mieszkańców gminy zamieszkała w latach 2005-2010, stan na 31.XII.2010r.

Rok	Płeć		Ogółem [osoby]
	Mężczyzna	Kobieta
2005	3160	3188	6348
2006	3136	3178	6314
2007	3129	3177	6306
2008	3147	3184	6331
2009	3155	3186	6341
2010	3176	3192	6368

Dane własne: USC Górzno

 

Analizując rozwój liczby ludności w gminie Górzno w latach 2005-2010 należy podkreślić nieznaczny jej wzrost w okresie pięcioletnim, po wcześniej notowanym nieznacznym spadku.

Statystyka stałych mieszkańców wg wieku i płci na dzień 31.12.2010r.

Wiek [lata]	Płeć [osoba]	Liczba [osoba]
0-2	M	136
	K	113
3	M	43
	K	34
4-5	M	67
	K	65
6	M	31
	K	31
7	M	29
	K	34
8-12	M	202
	K	196
13-15	M	138
	K	142
16-17	M	118
	K	105
18	M	59
	K	64
19-65	M	2058
19-60	K	1790
pow. 65	M	295
pow. 60	K	618
Podsumowanie	M	3176
	K	3192
Razem	M+K	6368

                                                        Dane własne: USC Górzno

W roku 2010r. liczba stałych mieszkańców zamieszkujących tereny gminy Górzno powiększyła się. Wzrosła liczba urodzeń /88/ a zmniejszyła się liczba zgonów /58/
w stosunku do lat poprzednich.

 

 

Zmiany populacji w latach 2005-2010

 

Rok	Ludność [osoba]	Urodzenia [osoba]	Zgony [osoba]
2005	6348	71	62
2006	6314	62	64
2007	6306	77	53
2008	6331	75	64
2009	6341	86	62
2010	6368	88	58

Dane własne: USC Górzno

 

Przyrost naturalny (różnica pomiędzy liczbą urodzeń i zgonów) kształtował się w gminie Górzno w latach 2005-2010 na poziomie dodatnim ( z wyjątkiem roku 2006), co jest tendencją optymistyczną, choć można zauważyć w wartościach tego wskaźnika wahania w różnych latach.

 

 

 

Migracje wewnętrzne - odpływ mieszkańców z gminy Górzno w latach
2005-2010

Dane własne: USC Górzno

 

Migracje wewnętrzne - napływ mieszkańców do gminy Górzno w latach
2005-2010

Dane własne: USC Górzno

 

Przypuszczać należy, że migracje dotyczą przede wszystkim ludzi młodych i wykształconych, które w poszukiwaniu dobrze płatnej pracy emigrują do aglomeracji miejskich.

W skali powiatu garwolińskiego maleje liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym, a wzrasta liczba ludności w wieku produkcyjnym. Jest to tendencja charakterystyczna dla całej Polski, będąca efektem powolnego starzenia się społeczeństwa. W gminie Górzno proces ten jeszcze nie wykazuje silnych negatywnych trendów, co związane jest z nadal silną liczebnie grupą mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym (osoby do lat 18) – w 2010 r. ta grupa ludności stanowiła 25,2% ogółu obywateli gminy. Poza tym liczebność tej grupy maleje na korzyść ludności w wieku produkcyjnym. Dopiero tendencje ubywania ludności w wieku produkcyjnym na rzecz wzrostu liczby mieszkańców w wieku poprodukcyjnym świadczy o silnym trendzie starzenia się społeczeństwa. Zjawiska takiego w całym  powiecie garwolińskim ani gminie Górzno jeszcze nie ma. Jednak w przypadku utrzymywania się obecnych tendencji (ubytku ludności w wieku przedprodukcyjnym) nieuchronnie ono nastąpi w dalszej przyszłości.

Mimo wszystko zmniejszający się w gminie wskaźnik ludności w wieku przedprodukcyjnym wpływa na zmniejszanie liczby uczniów w szkołach wszystkich szczebli, dlatego ważne staje się ujmowanie tych wartości w planach rozwoju szkół na terenie gminy.

W następnych latach liczba obywateli gminy w wieku poprodukcyjnym będzie zapewne wolno, lecz wzrastać, co jest związane z osiąganiem wieku emerytalnego przez kolejne roczniki osób znajdujących się obecnie w grupie ludności produkcyjnej oraz ze wzrostem długości  życia kobiet i mężczyzn w naszym kraju.

Struktura wieku ludności w gminie Górzno w latach 2005-2010

Dane własne: USC Górzno

 

Innym wskaźnikiem obrazującym strukturę wiekową ludności jest współczynnik osób
w wieku nieprodukcyjnym (osoby do lat 18 oraz mężczyźni powyżej 65 roku życia i kobiety powyżej 60 lat) na 100 osób w przedziale wieku produkcyjnego. Oznacza on potencjalne obciążenie, jakie spada na barki osób w „sile wieku” związane z utrzymaniem jeszcze, bądź już niepracujących członków społeczeństwa. Omawiany wskaźnik  systematycznie spada i wynosił  w 2010r. 60,4%, podczas gdy w roku 2005 - 70,4% .

 

Według opracowanej przez Główny Urząd Statystyczny prognozy ludności w województwie mazowieckim w 2035 r. będzie mieszkało 5.469,5 tys. osób, tj. o 274,5 tys. (o 5,3%) więcej niż w połowie 2008 r. W okresie do 2035 r. nastąpi istotne przesuniecie w proporcjach miedzy liczbą ludności w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym. Liczba ludności w wieku produkcyjnym zmniejszy sie w stosunku do danych rzeczywistych z połowy 2008 r. o 125,5 tys. osób (o 4,1%). Udział tej grupy osób zmniejszy sie z 63,8% w połowie 2008 r. do 58,1% w 2035 r., przy czym do - 2010 r. liczba ludności w wieku produkcyjnym będzie rosła (z 3.314,3 tys. osób w połowie 2008 r. do 3.347,4 tys. osób w 2010 r.). W najbliższych latach istotnym problemem będzie zagospodarowanie przyrostu potencjalnych zasobów pracy (mężczyźni w wieku 18-64 lata, kobiety w wieku 18-59 lat).

W populacji ludności w wieku produkcyjnym, liczba młodzieży w wieku 19-24 lata będzie

systematycznie malała (z 464,6 tys. osób w połowie 2008 r., poprzez 368,4 tys. osób w 2015 r. do 369,5 tys. osób w 2035 r.).

Liczba ludności w wieku poprodukcyjnym wzrośnie o 506,3 tys. osób (o 56,5%), a udział jej

w ogólnej liczbie ludności zwiększy sie z 17,3% w połowie 2008 r. do 25,7% w 2035 r. Liczba dzieci i młodzieży w wieku 0-17 lat w omawianym okresie zmniejszy sie o 96,4 tys. osób (o 9,8%). Prognozowane  tendencje w podobnym wymiarze dotyczyć będą gminy Górzno.

 

 

Na podstawie danych  z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002r.  ustalono poziom  wykształcenia  ludności gminy :

153 wykszt. wyższe  w tym  104 kobiety i 49 mężczyzn

134 wykszt. policealne w tym 110 kobiet i 24 mężczyzn

205 wykszt. średnie ogólnokształcące w tym 164 kobiety i 41 mężczyzn

854 wykszt.  średnie zawodowe w tym 471 kobiet i 383 mężczyzn

1293 wykszt. zasadnicze zawodowe  w tym 456 kobiet i 837 mężczyzn

1904 wykszt. podstawowe w tym 932 kobiet i 972 mężczyzn

351 bez wykszt. w tym 230 kobiet i 121 mężczyzn

oraz 4 osoby o nieustalonym poziomie wykształcenia w tym 1 kobieta i 3 mężczyzn

 

Niepełnosprawność  deklarowało  400 osób tj.  ok. 6,5% mieszkańców gminy  ( 212 mężczyzn i 188 kobiet ) w tym 312 os. z niepełnosprawnością prawną ( 182 mężczyzn i 130 kobiet) oraz 88 os. niepełnosprawnych biologicznie ( 30 mężczyzn i 58 kobiet)

Za osobę niepełnosprawną prawnie uznaje się osobę posiadająca odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony. Osoba z niepełnosprawnością biologiczną to osoba która takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych dla swojego wieku.

Odsetek niepełnosprawności znacząco niższy  od ustalonego na poziomie   województwa – 11,33%  czy kraju – 14,27% , w powiecie – 6,14% .

Osoby niepełnosprawne to głównie  mężczyźni  ( 212 ) w wieku produkcyjnym   (145)   z wykształceniem podstawowym ukończonym  ( 100) , bierni zawodowo  ( 139)

W chwili obecnej  trudno ustalić  odsetek os. niepełnosprawnych, w gminie nie prowadzone są na ten temat żadne jednolite  statystyki.

Z ogólnej liczby 1676 gospodarstw domowych  562 to gosp. domowe  o liczbie osób 5 i więcej , w dalszej kolejności  310 – o l. os. 2      i 272 gosp. domowe jednoosobowe.  Z pracy najemnej utrzymywało się  291 rodzin natomiast 220 z pracy na rachunek własny – w tym 174 rodziny  utrzymywały się w z rolnictwa i 46 poza rolnictwem.  1216 rodzin to rodziny z dziećmi o liczbie dzieci 1- 295,  2 dzieci – 318, 3 dzieci – 207, 4 dzieci i więcej – 140.

 

6.  Bezrobocie

 

Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym, polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.

Dane dotyczące bezrobocia pochodzą z Powiatowego Urzędu Pracy w Garwolinie. PUP prowadzi kompleksowe działania w celu aktywizacji osób bezrobotnych w całym powiecie garwolińskim, dlatego też stopa bezrobocia określana jest dla całego jego obszaru.

            Pod pojęciem bezrobotnego (  ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Dz. U. z 2004r. nr 99 poz. 1001 z późn. zm.). należy rozumieć osobę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt. 1 i 2 lit. a - g lub i, j, lub cudzoziemca - członka rodziny obywatela polskiego, niezatrudnioną  i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, albo jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu  eksternistycznego z zakresu tej szkoły lub w szkole wyższej w systemie wieczorowym, zaocznym lub eksternistycznym, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli:

Ø  ukończyła 18 lat,

Ø  nie ukończyła 60 lat - kobieta lub 65 lat - mężczyzna,

Ø  nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego,

Ø  nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia
1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,

Ø  nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód
z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2 ha przeliczeniowych ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie,

Ø  nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji do dnia wyrejestrowania tej działalności albo nie podlega na podstawie odrębnych przepisów obowiązkowi ubezpieczenia społecznego,
z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników,

Ø  nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności,

Ø  nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,

Ø  nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego,

Ø  nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania,

Ø  nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego, o którym mowa w art. 70

Na terenie Gminy Górzno bezrobocie utrzymuje się na średnim poziomie. Na dzień 31.12.2005r. w gminie Górzno było 356 osób bezrobotnych zarejestrowanych
w Powiatowym Urzędzie Pracy w Garwolinie. Natomiast na dzień 31.12.2010 r. w gminie Górzno było 291 bezrobotnych (125 kobiet), w tym tylko 40 z prawem do zasiłku (18 kobiet )

Poniższy wykres charakteryzujący poziom ewolucji bezrobocia na terenie naszej gminy wskazuje na  tendencję spadkową.

 

Liczba osób bezrobotnych w gminie Górzno w latach 2005-2010

 

 

                                                       Dane: PUP w Garwolinie

 

Według danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie (stan na koniec czerwca 2010 r.) na terenie regionu mazowieckiego ogółem obserwuje się:

• Spadek ogólnej liczby bezrobotnych do k. 2008r i skokowy wzrost w roku 2009 i 2010
• Największy spadek bezrobotnych: długotrwale bezrobotnych,  poprzednio pracujących, zamieszkałych na wsi , bez kwalifikacji zawodowych , poniżej 50 roku życia
• Wzrost udziału bezrobotnych kobiet
• Przewagę wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w końcu lipca: osób nie posiadających prawa do zasiłku (86,4%), pracujących przed rejestracją (75,0%), długotrwale bezrobotnych (65,7%), mieszkańców miast (56,6%) oraz kobiet (54,2%),
• Spadek (o 13,0%) liczby osób podejmujących pracę
• Spadek (o 29,3%) liczby pozyskanych ofert pracy

 

Stopa bezrobocia jest wskaźnikiem określającym stosunek liczby bezrobotnych do liczby ludności aktywnej zawodowo. Stopa bezrobocia w powiecie garwolińskim osiągnęła pod koniec 2010r r. wartość 11,4%. Dla porównania stopa bezrobocia dla regionu mazowieckiego wyniosła w tym okresie 8,9% a w kraju 11,5%.

Należy dodać, że statystyka rynku pracy obrazowana przez wskaźnik stopy bezrobocia nie uwzględnia tzw. „bezrobocia ukrytego”, które głównie na obszarach wiejskich rozwinięte jest w największym stopniu fałszując niejako prawdziwą sytuację na lokalnym rynku pracy. Bezrobocie ukryte skumulowane jest w gospodarstwach rolnych, którego członkowie (de facto nie posiadający żadnej pracy) nie rejestrują się z różnych powodów w urzędach pracy. Na zasiłek dla bezrobotnych nie mają co liczyć, ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne zapewniają im składki płacone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), a praca wykonana od czasu do czasu „na czarno” (nierzadko za granicą) pozwala zarobić na utrzymanie. Gdyby te osoby (reprezentowane także w powiecie garwolińskim) formalnie zarejestrowały się w PUP jako osoby bezrobotne, wówczas stopa bezrobocia w powiecie mogłaby jeszcze wzrosnąć.

 

 

Bezrobotni zarejestrowani z podziałem na rodzaj wykształcenia w latach 2005-2010

 

Dane: PUP w Garwolinie

 

 

 

 

 

 

 

Bilans bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy w latach 2005-2010

 

Dane: PUP w Garwolinie

Wyszczególnienie bezrobotnych ze względu na staż pracy w  latach 2005-2010

 

 

Wyszczególnienie bezrobotnych z podziałem na wiek  w latach  2005-2010

 

Dane: PUP w Garwolinie

 

W roku 2010 aż 272 zarejestrowanych bezrobotnych z terenu Gminy Górzno  znajdowało się w szczególnej  sytuacji na rynku pracy , w tym:

98        - do 25 r. ż.

155      - długotrwale bezrobotni

50        - powyżej 50 r. ż.

71        - bez kwalifikacji

107      -  bez doświadczenia zawodowego

169      - bez wykształcenia średniego

7          - samotnie wychowujący co najmniej 1 dziecko do 18 r. .ż.

1          - po odbyciu kary pozbawienia wolności

7          - niepełnosprawni

 

Spośród bezrobotnych będących w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy w powiecie garwolińskim wymienić należy długotrwale bezrobotnych. Liczebnie grupa ta wyraźnie zmniejszyła się w porównaniu do ubiegłego roku, jednak wciąż stanowi bardzo znaczną liczbę bezrobotnych ogółem. Charakterystyczne jest również wysokie bezrobocie wśród osób młodych i tych które ukończyły już 50 rok życia, stając się mało poszukiwanymi pracownikami na rynku pracy, o czym świadczy niewielkie tempo zmniejszania się tego wskaźnika. Duży odsetek stanowią również bezrobotni bez kwalifikacji.

Wśród działań aktywizacji zawodowej prowadzonej przez Powiatowy Urząd Pracy w Garwolinie największym powodzeniem wśród bezrobotnych cieszyły się staże, Znacznie mniej bezrobotnych skorzystało z oferty prac interwencyjnych, szkoleń, robót publicznych . Bezrobotnym przyznano również dotacje na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej.

7 . Oświata

 

Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do jego obowiązków należy zapewnienie edukacji na szczeblu przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. Na terenie gminy Górzno funkcjonuje 6 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 1 przedszkole utworzone 1 września 2007r.

 

 

Nazwa szkoły	Liczba oddziałów w poszczególnych latach				Liczba uczniów w poszczególnych latach
	07/08	08/09	09/10	10/11	07/08	08/09	09/10	10/11
Zespół Szkolno Przedszkolny Publiczna Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Jóźwickiego w Górznie	10	10	10	11	235	227	221	240
Publiczna Szkoła Podstawowa w Górznie z Filią w Wólce Ostrożeńskiej	2	2	2	3	38	41	38	32
Publiczna Szkoła Podstawowa w Górznie z Filią w Reducinie	2	2	2	-	27	26	22	-
Publiczna Szkoła Podstawowa w Samorządkach	7	7	7	7	63	66	75	75
Zespół Szkół w Uninie Publiczna Szkoła Podstawowa im. Królowej Jadwigi w Uninie	7	7	7	7	141	138	123	122
Publiczna Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Łąkach	7	7	7	7	92	81	81	69
Zespół Szkolno Przedszkolny Publiczne Przedszkole w Górznie z/s w Reducinie	1	1	1	1	25	25	50	75
Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Górznie	10	10	10	9	255	238	236	215
Zespół Szkół w Uninie Publiczne Gimnazjum w Uninie	3	3	3	3	80	72	77	65

Źródło: dane własne UG

 

Na jedną szkołę przypada średnio  111,6 uczniów  i 6  oddziałów z  klasami nie przekraczającymi  20 uczniów.

W zestawieniu z omawianym wcześniej ujemnym saldem migracji wewnętrznych na terenie gminy, niektóre szkoły podstawowe staną przed widmem braku uczniów w niektórych rocznikach. Zresztą sytuacja ta już ma miejsce w niektórych mniejszych szkołach, gdzie tworzy się klasy łączone z kilku roczników dla zapewnienia odpowiedniej liczby uczniów do prowadzenia zajęć. Spadek liczby uczniów szkół podstawowych nie jest wyłącznie słabą stroną naszej gminy . Tendencja ta ma miejsce na  terenie sąsiednich gmin, powiatu a także województwa i  kraju.

 

Szkoły na terenie gminy zatrudniają specjalistów w bardzo ograniczonym zakresie. W Zespole Szkolno - Przedszkolnym w Górznie  jest zatrudniony psycholog w wymiarze 4 godz. tygodniowo oraz logopeda w wymiarze 5 godz. tyg.  Tylko Gimnazjum w Górznie zatrudnia pedagoga szkolnego w wymiarze  ½ etatu.   Na podstawie rozmów  przeprowadzanych z młodzieżą, nauczycielami  oraz sporządzanych ankiet i obserwacji pedagog  wymienia  problemy uczniów w następującej kolejności ( wg. skali natężenia zjawiska):

1.      Agresja i przemoc

2.      Konflikty z rówieśnikami

3.      Konflikty z rodzicami i rodzeństwem

4.      Wagary

5.      Palenie papierosów

6.      Zaniedbanie

7.      Drugoroczność

8.      Opieka kuratora

9.      Inne ( np. wulgaryzmy)

Bardzo istotną sprawą, na którą niewątpliwie należy  zwrócić uwagę jest fakt, że młodzież szkolna po zajęciach nie ma ciekawych propozycji zagospodarowania wolnego czasu. Koniecznym wydaje się  stworzenie „ośrodka kultury”, który w swojej ofercie proponowałby młodzieży zajęcia prowadzone pod kierunkiem instruktorów (np. plastyczne, muzyczne, taneczne, fotograficzne itp.) Ośrodek taki byłby alternatywą dla młodzieży, która pozostawiona sama sobie łączy się w grupy nieformalne i błąka się bez celu po ulicach Górzna.

Szkoły na terenie gminy Górzno  współpracują z organem prowadzącym – Gminą Górzno oraz jej jednostkami organizacyjnymi ( np. GOPS) a także gminnymi komisjami ( Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych).

Pozostała współpraca :

1.      Komenda Powiatowa Policji – pogadanki dla młodzieży, pomoc w rozpoznawaniu  sytuacji rodzinnej niektórych uczniów, patrole terenu szkolnego Gimnazjum  w Górznie

2.      SP ZOZ  opieka medyczna nad uczniami szkół -  opieka pielęgniarska raz w tygodniu w Gimnazjum,  w pozostałych szkołach wizyty lekarza i pielęgniarki środowiskowej, pogadanki nt. zdrowego stylu życia, udzielania pierwszej pomocy itp.

3.      Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna – pomoc uczniom z dysfunkcjami, orzeczenia w spr.  nauczania indywidualnego. Doradca zawodowy dla uczniów Gimnazjów prowadzi  zajęcia i konsultacje przygotowujące do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej i zawodu.

4.      Gminna Biblioteka Publiczna – konkursy, zajęcia biblioteczne, spotkania autorskie

5.      Parafia Górzno  - wsparcie w realizacji przedsięwzięć

6.      Inne szkoły na terenie gminy  - wspólne konkursy, wyjazdy, przedstawienia

Szkoły szeroko współpracują również z organizacjami – np.

1.      Światowy Związek Żołnierzy AK  - wspomaganie oferty dydaktyczno-wychowawczej szkoły ( edukacja historyczna, postawy patriotyczne), prowadzenie zajęć z dziećmi, wzbogacanie Izby  Patriotycznej

2.      ZHP – organizacja czasu wolnego uczniów ( biwaki, festyny) wspomaganie procesu wychowawczego

3.      TPD – wspieranie i inicjowanie działań na rzecz dzieci i rodziny, wsparcie rodzin o niskim statusie materialnym

 

Istotną funkcją szkoły jest prowadzenie świetlicy oraz organizowanie zajęć pozalekcyjnych dla uczniów, szczególnie tych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz z rodzin zagrożonych problemami i dysfunkcyjnych.

Świetlice szkolne działają  tylko w większych szkołach ( Górzno i Unin, w których łącznie przebywa ok. 542 uczniów dziennie. Świetlice spełniają funkcję opiekuńczą wobec dzieci dojeżdżających do szkół, ale przede wszystkim prowadzi się w nich zajęcia świetlicowe, opiekuńczo-wychowawcze, rekreacyjno-sportowe oraz różnego rodzaju koła zainteresowań. W pozostałych szkołach (w tym również w Gimnazjum) brak miejsca, w którym można by zapewnić opiekę po lekcjach.

 

Na terenie szkół przeprowadzono rozpoznanie najsilniej występujących problemów

środowiska uczniowskiego:

·         Problemy finansowe, których przyczynami są bezrobocie, niezaradność rodziców, często bierność i niemoc, nieopłacalność pracy w rolnictwie, słabe zarobki w pracy najemnej, trudne warunki mieszkaniowe (brak bieżącej wody czy centralnego ogrzewania).

·         Niepełne rodziny – (prawie każdy wychowawca współpracuje z 1, 2 czy 3 rodzinami z tym problemem)

·         Alkohol – (większość wychowawców współpracuje z 1, 2 rodzinami z tym problemem, jeden z nauczycieli wskazał problem narkotyków)

·         Brak czasu dla dzieci – wynika to z wielozmianowego systemu pracy, konieczności poświęcenia się swojej pracy, ale też zbytniego zainteresowania swoimi sprawami osobistymi i zawodowymi – kariera rodziców odsuwa dzieci na tzw. Drugi plan, zanik tradycji wspólnego spędzania wolnego czasu (szczególnie wśród młodych rodziców), zbytnia koncentracja na zaspokajaniu potrzeb materialnych kosztem wychowawczych.

·         Brak właściwych relacji z dziećmi – rodzice zbyt mało rozmawiają ze swoimi dziećmi, nie znają ich potrzeb, problemów, przyjaciół, jest grupa rodziców, która wykazuje brak zainteresowania sytuacją dziecka w szkole – dotyczy to zarówno spraw wychowawczych jak i dydaktycznych, tacy rodzice nie chcą udzielać nauczycielom informacji o swoich dzieciach bądź robią to bardzo niechętnie, zanik wychowawczej funkcji rodziny (rolę autorytetów przejmują media i rówieśnicy).

·         Ograniczony udział licznej grupy dzieci w życiu kulturalno-oświatowym, który częściowo wynika z problemów finansowych, ale również z powodu tego, że rodzice nie widzą potrzeby dodatkowego rozwijania swoich dzieci. Taka grupa rodziców często popiera postawę dziecka, które nie chce brać udziału w życiu klasy i szkoły.

·         Nadopiekuńczość wobec dzieci przejawia się w zbytnim wyręczaniu, brakiem egzekwowania jakichkolwiek obowiązków od dziecka.

·         Problemy psychologiczne – nadpobudliwość dzieci, problemy emocjonalne, agresywne zachowanie w tym wulgaryzmy, niestosowne słownictwo, brak motywacji i ambicji do nauki, niska samoocena, brak wiary we własne możliwości, brak szacunku wobec innych ludzi, trudności w znalezieniu swojego miejsca w grupie, konfliktowość (ten problem ma zdaniem nauczycieli tendencje wzrostowe).

·         Ogromny wpływ mediów na życie młodych ludzi – niekontrolowane, wielogodzinne korzystanie z Internetu, agresywne gry komputerowe, dzieci budują swój system wartości i norm etycznych korzystając z tego co oferuje internet i telewizja, świat mediów zubaża życie kulturalno-religijne rodzin, tradycyjna wartość rodziny traci na znaczeniu (ten problem według nauczycieli ma tendencje wzrostowe).

·        Zdarzenia losowe, przewlekłe choroby.

( informacje zebrane w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Górznie )

 

Aby zapobiegać negatywnym zjawiskom występującym na terenie szkół, czy też pojawiającym sie w środowisku życia uczniów, szkoły wszystkich szczebli edukacyjnych prowadzą zajęcia profilaktyczne, naprawcze, edukacyjne. Realizowane są zajęcia wyrównawcze, korekcyjne dla dzieci z problemami edukacyjnymi a także  zajęcia pozalekcyjne, koła zainteresowań. Nauczyciele kształtują wśród młodzieży postawy charytatywne i propagują ideę wolontariatu poprzez uczestnictwo w różnych akcjach charytatywnych, m.in. w akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy organizowanej przez szkoły akcji ,,Góra grosza” oraz w zbiórkach odzieży, zabawek, przyborów szkolnych, podręczników i żywności dla dzieci z ubogich rodzin i domów dziecka. Ponadto szkoły biorą udział w akcjach dotyczących pomocy zwierzętom.

 

Ponadto szkoły zapewniają uczniom i rodzicom następujące formy wsparcia:

 

- dostosowanie programów nauczania do potrzeb i możliwości ucznia,

-  interwencje w sytuacjach kryzysowych, wnioskowanie o wszczęcie postępowań

- doradztwo psychologiczno-pedagogiczne, szkolenia, konsultacje

- spotkania, rozmowy, pogadanki ze specjalistami, kursy i warsztaty,

- pomoc stypendialna, wyprawki dla pierwszaków,

-  dożywianie dzieci, pomoc rzeczowa.

 

Dyrekcje szkół wskazały również, iż gdyby posiadały odpowiednie środki finansowe,

mogłyby efektywniej wypełniać swe zadania opiekuńczo-wychowawcze, głównie dotyczące

animacji czasu wolnego uczniów oraz podejmować szereg innych działań zarówno

profilaktycznych, jak i naprawczych.

 

Dyrektorzy gimnazjów sygnalizują  zjawisko porzucania nauki przez absolwentów Gimnazjum, którzy kończą 18 lat i nie kończą szkół, do których uczęszczali po Gimnazjum. Zjawisko to wbrew pozorom nie dotyczy uczniów słabych, ale takich, którzy mają wystarczający potencjał intelektualny, aby kontynuować z powodzeniem naukę w szkołach średnich a tym bardziej zawodowych. Jest to spowodowane m.in. brakiem dostatecznej motywacji do nauki, coraz mniejsza ilością czasu poświęcanego dzieciom przez rodziców, chęcią młodych ludzi do jak najszybszego finansowego usamodzielnienia się, brakiem pozytywnych wzorców w domu rodzinnym. Wobec zmiany stylu życia i form zatrudnienia rodziców naszych dzieci konieczne jest tworzenie w gminie warunków do sprawowania dłuższej opieki nad dziećmi i młodzieżą. Potrzebny jest zarówno nadzór i pomoc przy samodzielnej nauce jak i mądre zagospodarowanie czasu wolnego młodych ludzi, które pozwoli im uniknąć w przyszłości wykluczenia społecznego. Istnieje też pilna potrzeba zatrudnienia w szkołach psychologa z uprawnieniami do prowadzenia terapii dla osób z zaburzeniami zachowania, bo ilość tego rodzaju problemów jest znacząca i ma tendencję wzrostową.

 

Mniejsze szkoły na terenie gminy  wśród niekorzystnych zjawisk i problemów uczniów obserwowanych w szkole wymieniają zaniedbanie środowiskowe i wynikające z tego trudności szkolne. Poważnym problemem jest brak świetlicy szkolnej która zapewniałaby opiekę nad dziećmi przychodzącymi do szkoły przed czasem rozpoczęcia lekcji.

 

8.  Kultura

 

Wszystkie potrzeby związane z czytelnictwem realizowane są przez Gminną Publiczną Bibliotekę  w Górznie oraz biblioteki szkolne.

Gminna Biblioteka Publiczna w Górznie jest samorządową instytucją kultury z siedzibą w budynku Publicznego Gimnazjum, zajmującą 2 pomieszczenia o pow. 100 m2, z oddzielnym wejściem z placu szkolnego. Z biblioteki korzysta corocznie 1000 czytelników, którzy wypożyczają w ciągu roku 16 tys. książek. Zbiory biblioteki liczą 19 tys. woluminów, z czego pokaźny zbiór stanowią podręczniki akademickie dla osób doszkalających się.

Osoby  studiujące stanowią ok. 10% czytelników biblioteki. W ostatnim roku nastąpił spadek wypożyczeń w związku z wydłużeniem do 3 miesięcy korzystania z podręczników akademickich przez osoby studiujące, co ma wpływ na jakość kształcenia i większą dostępność poszukiwanych podręczników. Pomimo dużej niedogodności dla dorosłych czytelników w związku z lokalizacją biblioteki w budynku gimnazjum korzysta z niej ok. 200 czytelników powyżej 25 lat. W związku ze zbyt małym metrażem i tą lokalizacją, bardzo ciężko jest prowadzić bibliotece działalność kulturalną i edukacyjną. Istnieje bardzo pilna potrzeba budowy nowej biblioteki, nie połączonej ze szkołą, która umożliwiałaby prawidłowy dostęp do zbiorów bibliotecznych i wszechstronną realizację zadań dla dorosłych jak i dla dzieci i młodzieży.

 

 

 

Działalność Gminnej Biblioteki Publicznej w Górznie w latach 2008-2010

 Źródło: dane Gminnej Biblioteki Publicznej

 

9. Opieka zdrowotna

               

            SP ZOZ w Górznie prowadzi działalność w myśl wymagań NFZ przewidzianych w tym zakresie:

1. Udzielanie świadczeń lekarsko-pielęgniarskich w godz. 800 - 1800.
2. Porady telefoniczne w zakresie świadczeń poradni specjalistycznych na terenie powiatu.
3. W ramach działalności POZ wykonywane są  następujące badania:

-        INR – dla chorych otrzymujących preparaty przeciw zakrzepowe

-        cukier – dla chorych na cukrzycę, oraz profilaktyki cukrzycy

-        cholesterol – dla chorych z nadciśnieniem tętniczym, oraz dolegliwościami kardiologicznymi

-        EKG w przypadkach koniecznych do diagnostyki schorzeń serca

-        RR – dla chorych z nadciśnieniem tętniczym i w celach profilaktycznych

4. Gabinet zabiegowy wykonuje:

-        iniekcje zlecane przez lekarzy

-        kontrole cukru, ciśnienia, cholesterolu, INR, pomiaru wzrostu i wagi pacjenta

-        opatrunki chirurgiczne po zabiegach (zdejmowanie szwów, dezynfekcja ran)

-        oświata zdrowotna w pomieszczeniu placówki,  zwłaszcza formy wizualne

-        praktyczne nauczanie chorych kontroli pomiaru cukru (chorych cukrzycowych)

5. Wyposażenie placówki obejmuje:

-        aparaty RR

-        inhalatory

-        bańki

-        aparat EKG

-        aparaty do pomiaru cukru, cholesterolu, INR

6. Zatrudniony personel w składzie:

-        lek. med. ogólnej (na pełnym etacie)

-        lek. pediatra (na pełnym etacie)

Pielęgniarki:

-        2 pielęgniarki (na pełnym etacie)

-        1 pielęgniarka (na ½ etacie)

-        1 pielęgniarka medycyny szkolnej

Rejestratorka

Sprzątaczka

7. Placówka ma podpisane umowy na:

-        pomoc nocną

-        badania laboratoryjne

-        przewóz chorych – MEDITRANS

 

Ze względu na powiększenie kubatury placówki planowane jest w miarę możliwości finansowych rozszerzenie działalności medycznej poprzez pozyskanie lekarzy o określonej specjalizacji posiadających kontrakt z NFZ, oraz lekarza rodzinnego w niepełnym wymiarze godzin pracy. Rozważana jest również możliwość zakupu niezbędnego sprzętu medycznego dla ułatwienia pracy.

 

Skierowana do mieszkańców ankieta ujawniła jednak wiele problemów w dziedzinie służby zdrowia. Ankietowani w większości przypadków na pierwszym miejscu plasowali konieczność rozwiązania problemów w zakresie opieki zdrowotnej. Zwracano uwagę na zbyt małą ilość specjalistów, brak dostępu do badań oraz ograniczone możliwości wykonania badań , brak profilaktycznych bezpłatnych badań  okresowych kierowanych do różnych grup pacjentów,  brak opieki medycznej i pielęgniarskiej w soboty oraz niedostateczna profilaktyka zdrowotna kierowana do dzieci i młodzieży ( opieka stomatologiczna i medycyna szkolna) .

 

 

10. Pomoc socjalna

 

a)      pomoc społeczna

 

Zadania z zakresu pomocy społecznej realizuje  Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Górznie. Podstawowym zadaniem GOPS jest świadczenie wszechstronnej pomocy społecznej osobom i rodzinom w celu przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki i uprawnienia.

            Celem działalności GOPS jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych mieszkańców gminy i osób przebywających na jego terenie, umożliwienie im bytowania
w warunkach odpowiadających godności człowieka. GOPS winien przeciwdziałać powstawaniu i rozwijaniu się procesów marginalizacji społecznej oraz w miarę możliwości doprowadzać do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

 

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej pomoc udzielana jest osobom i rodzinom,
w szczególności z powodu:

• ubóstwa,
• sieroctwa,
• bezdomności,
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
• bezrobocia,
• niepełnosprawności,
• długotrwałej choroby,
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych,
• alkoholizmu i narkomanii,
• trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
• klęski żywiołowej lub ekologicznej

 

 

 

 

RZECZYWISTA LICZBA RODZIN I OSÓB OBJĘTYCH POMOCĄ SPOŁECZNĄ

Wyszczególnienie	2008		2009		2010
	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób  w rodzinach	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób w rodzinach	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób w rodzinach
Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych i zadań własnych (bez względu na ich rodzaj, formę, liczbę oraz źródło finansowania)	128	544	111	444	112	419
Świadczenia przyznane w ramach zadań zleconych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę	14	19	21	37	0	0
Świadczenia przyznane w ramach zadań własnych bez względu na ich rodzaj, formę i liczbę	123	534	105	432	112	419
Pomoc udzielana w postaci socjalnej - ogółem	102	436	98	403	92	340
W tym:                                                  wyłącznie w postaci pracy socjalnej	12	17	9	15	22	55

Źródło: dane własne GOPS

 

POWODY PRZYZNANIA POMOCY

Powód trudnej sytuacji życiowej	2008		2009		2010
	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób  w rodzinach	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób     w rodzinach	Liczba rodzin ogółem	Liczba osób     w rodzinach
Ubóstwo	79	319	54	172	60	203
Sieroctwo	0	0	0	0	0	0
Bezdomność	0	0	1	1	1	1
Potrzeba ochrony macierzyństwa	0	0	20	126	20	123
W tym: wielodzietność	0	0	20	126	19	118
Bezrobocie	45	187	35	132	45	155
Niepełnosprawność	33	116	37	99	40	114
Długotrwała lub ciężka choroba	18	71	16	53	22	73
Bezradność w sprawach opiek.-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego-ogółem	38	217	33	184	30	175
W tym:    Rodziny niepełne	11	36	10	32	8	26
Rodziny wielodzietne	27	181	23	152	22	149
Przemoc w rodzinie	0	0	2	13	3	19
Potrzeba ochrony ofiar handlu ludźmi	0	0	0	0	0	0
Alkoholizm	4	16	5	23	6	28
Narkomania	0	0	0	0	0	0
Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego	0	0	0	0	0	0
Brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze	0	0	0	0	0	0
Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy	0	0	0	0	0	0
Zdarzenie losowe	0	0	3	12	4	17
Sytuacja kryzysowa	0	0	0	0	0	0
Klęska żywiołowa lub ekologiczna	0	0	0	0	0	0

Źródło: dane własne GOPS

 

Powody udzielania pomocy społecznej

W roku 2010 z różnych form pomocy w gminie Górzno skorzystały łącznie 134 rodziny, przy czym jedna rodzina mogła korzystać z pomocy z kilku różnych powodów. W 2010 r. najważniejszym powodem udzielania pomocy społecznej w gminie było ubóstwo  z tego powodu pomocy udzielono 60 rodzinom ( 21% ogółu rodzin korzystających z pomocy społecznej w gminie). Należy podkreślić, że ubóstwo jest z reguły efektem długotrwałego utrzymywania się w strefie niskich dochodów i zazwyczaj współwystępuje z innymi powodami przyznawania pomocy. Na drugim miejscu wśród powodów wsparcia społecznego w gminie sytuuje się bezrobocie, w związku z którym z pomocy społecznej w 2010 r. skorzystało 45 rodzin (16% ogółu korzystających). Trzecie miejsce na liście powodów udzielania pomocy społecznej w gminie zajmuje niepełnosprawność z tego powodu pomoc w 2010 r. uzyskało 40 rodzin (14% korzystających). Czwartym istotnym powodem udzielania pomocy społecznej w gminie jest bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, w ramach której z pomocy w 2010 r. skorzystało 30 rodzin (11% ogółu korzystających z pomocy). Piąte miejsce wśród powodów wsparcia społecznego zajmuje długotrwała lub ciężka choroba z związku z tym wsparte zostały 22 rodziny ( 8% ogółu rodzin korzystających z pomocy). Na szóstym miejscu sytuuje się potrzeba ochrony macierzyństwa pomoc w 2010 r. z tego powodu uzyskało 20 rodzin (7% korzystających). 6 rodzin zostało wspartych wskutek alkoholizmu, 4 z powodu zdarzeń losowych. Z innych powodów udzielenia pomocy należy wymienić 3 przypadki przemocy w rodzinie i 1 przypadek bezdomności.

Należy podkreślić, że pokaźną grupę klientów pomocy społecznej w gminie Górzno stanowią osoby korzystające z pomocy długotrwale. Tę grupę mieszkańców można określić jako „uzależnieni” od pomocy społecznej. Oznacza to, że te osoby i rodziny od wielu lat bazują na świadczeniach z pomocy społecznej traktując je jako nierzadko jedyne źródło dochodu, a nie doraźną pomoc. Dlatego szczególnie do tej grupy podopiecznych kierowana jest praca socjalna świadczona przez pracowników GOPS-u. Pod pojęciem tym należy rozumieć działalność, która ma na celu uła­twienie wzajemnego przystosowania jednostek, rodzin i środowiska społecznego oraz rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez wykorzystanie możliwości tkwiących w ludziach. Jest to działanie, które koncentruje się na roz­wiązywaniu najróżniejszych problemów – od motywowania osób bezrobotnych do poszukiwania pracy po przywrócenie stabilizacji w rodzinach. Skuteczna pomoc polega na wyprowadzeniu z grupy ryzyka i – w miarę możliwości – usamodzielnieniu klienta.

b)  świadczenia rodzinne

 

Wydatki na świadczenia rodzinne oraz liczba świadczeń w latach 2008-2010

Wyszczególnienie	2008		2009		2010
	Wydatki	Liczba świadczeń	Wydatki	Liczba świadczeń	Wydatki	Liczba świadczeń
Zasiłki rodzinne	846 200	13 859	803 152	12 431	957 670	11 122
Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu:	871 979	8 467	784 959	7 316	717 270	6 469
urodzenia dziecka	59 000	59	47 000	47	54 000	54
opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego	196 686	512	206 519	532	202 470	523
samotnego wychowywania dziecka	71 570	395	69 550	376	58 890	329
kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego	41 220	536	35 220	462	33 400	439
rozpoczęcia roku szkolnego	78 700	787	78 300	783	66 200	662
podjęcia nauki  w szkole poza miejscem zamieszkania	122 390	2 419	104 930	2 073	92 790	1843
wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej	300 240	3 753	243 440	3 043	209 520	2 619
Zasiłki pielęgnacyjne	208 692	1 364	87 363	571	213 282	1 394
Świadczenia pielęgnacyjne	105 000	250	79 860	183	137 679	267
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka	86 000	86	80 000	80	86 000	86
Razem	2 117 871	24 026	1 952 379	21 346	2 111  901	19    38

Źródło: dane własne GOPS

            Regulacje prawne dotyczące świadczeń rodzinnych określone zostały w ustawie z 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (tj. Dz. U. z 2006r. Nr 139 poz. 992 z późn. zm.).

Świadczeniami rodzinnymi są:

1)      zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;

2)      świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne;

3)      jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka.

Znaczna część środków finansowych przeznaczona na realizację świadczeń rodzinnych jest związana z wypłatą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego.

Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego przysługuje osobom uprawnionym jeżeli przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 504,00 zł. Jeżeli jednak członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności zasiłek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego przysługuje jeżeli przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 583,00 zł.

W dochodzie rodziny uwzględnia się:

1)      dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych;

2)      dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

3)      dochody, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym (np. dochód z gospodarstwa rolnego, stypendia, alimenty na rzecz dzieci).

Prawo do zasiłku rodzinnego przyznaje się na określony w ustawie okres zasiłkowy, który obecnie trwa od 1 listopada bieżącego roku do 31 października roku następnego. Wyjątkiem są sytuacje kiedy wniosek o przyznanie zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego wpłynie w trakcie trwania okresu zasiłkowego. W takiej sytuacji zasiłek rodzinny przysługuje od miesiąca kiedy wpłynął wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami do końca okresu zasiłkowego.

 

c)     fundusz alimentacyjny

Wydatki na świadczenia z funduszu alimentacyjnego oraz liczba wypłaconych świadczeń w latach 2008-2010

Wyszczególnienie	2008		2009		2010
	Wydatki	Liczba świadczeń	Wydatki	Liczba świadczeń	Wydatki	Liczba świadczeń
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego	8 100	30	38 050	149	64 691	255

Źródło: dane własne GOPS

 

W październiku 2008r. weszła w życie ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 (tj. Dz. U. z 2009r. Nr 1 poz. 7 z późn. zm.). W związku z jej realizacją w latach 2008-2010 wypłacono 434 świadczenia z funduszu alimentacyjnego w łącznej kwocie 110 841 zł. Z tej formy pomocy skorzystało 16 rodzin,  w tym 34 dzieci.

Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów określa również działania wobec dłużników alimentacyjnych, jakie powinien podejmować organ właściwy dłużnika, tj. wójt, burmistrz, prezydent miasta ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika.

 

W latach 2008-2010 prowadzono postępowanie wobec 28 dłużników alimentacyjnych.

Podjęte zostały następujące działania wobec dłużników alimentacyjnych:

1. Przeprowadzono wywiady alimentacyjne oraz odebrano oświadczenia majątkowe od dłużników alimentacyjnych.
2. Do właściwego urzędu pracy przekazano informacje  o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużników alimentacyjnych.
3. Nie pracujący i nie zarejestrowani w urzędzie pracy dłużnicy alimentacyjni zostali zobowiązani do rejestracji jako osoby bezrobotne lub poszukujące pracy.
4. Zobowiązania dłużników alimentacyjnych umieszczono w biurze informacji gospodarczej.
5. W przypadku uniemożliwienia przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego oraz niezłożenia oświadczenia majątkowego przez dłużnika alimentacyjnego występowano o zatrzymanie prawa jazdy i ściganie za przestępstwo uporczywego uchylania się od obowiązku alimentacji  (art. 209 § 1 kodeksu karnego).
6. Przekazywano komornikowi sądowemu  informacje mających wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji, w szczególności pochodzące z wywiadu alimentacyjnego oraz oświadczenia majątkowego.
7. Przekazywano komornikowi sądowemu oraz organowi właściwemu wierzyciela informacji o podjętych działaniach wobec dłużników alimentacyjnych.

Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości wypłaconych  świadczeń z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami.

W okresie od 2008 do 2010 roku dłużnicy alimentacyjni zwrócili należność z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego w łącznej kwocie 30 902,41 zł (bez odsetek ustawowych).

 

 d) stypendia socjalne  dla uczniów ze względu na trudną sytuację rodzin.

Pomoc materialna w  formie stypendium  jest  udzielana  zamieszkałym na terenie Gminy w szczególności:

 

1.Uczniom szkół podstawowych i gimnazjum do  czasu ukończenia kształcenia, w formie częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania.

  2.Uczniom szkół ponadgimnazjalnych w formie  całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania,  zakwaterowania w  bursie, internacie, transportu  środkami komunikacji zbiorowej.

3.Pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym,  w  tym w szczególności zakupu podręczników, dofinansowania do zakupu pomocy naukowych, stroju sportowego i innego  wyposażenia uczniów wymaganego obligatoryjnie przez szkołę

 

Stypendia – rok szkolny 2008/2009

Liczba rodzin – 49

Liczba uczniów – 136

Kryterium dochodowe – 351zł/osobę w rodzinie (netto)

 

Kryterium ustalania wysokości stypendium szkolnego.

Grupa	Miesięczna kwota stypendium	Liczba uczniów	Liczba rodzin	Wypłacona kwota stypendium
I do 105zł/osobę	128	-	-	-
II 106 -210/osobę	96	36	12	9 057,12
III 211 – 315/osobę	70,40	84	31	11 827,20
IV 316 – 351/osobę	51,20	16	6	1 689,60
Razem	-	136	49	22 573,92

            Źródło: dane własne UG Górzno

 

Stypendia – rok szkolny 2009/2010

Liczba rodzin – 41

Liczba uczniów – 126

Kryterium dochodowe – 351zł/osobę w rodzinie (netto)

 

Kryterium ustalania wysokości stypendium szkolnego.

Grupa	Miesięczna kwota stypendium	Liczba uczniów	Liczba rodzin	Wypłacona kwota stypendium
I do 105zł/osobę	182	-	-	-
II 106 -210/osobę	136,50	19	6	9 078,05
III 211 – 315/osobę	100,10	66	23	16 987,25
IV 316 – 351/osobę	72,80	41	12	6 695,76
Razem	-	126	41	32 761,06

            Źródło: dane własne UG Górzno

 

Stypendia – rok szkolny 2010/2011

Liczba rodzin – 31

Liczba uczniów – 92

Kryterium dochodowe – 351zł/osobę w rodzinie (netto)

 

Kryterium ustalania wysokości stypendium szkolnego.

Grupa	Miesięczna kwota stypendium	Liczba uczniów	Liczba rodzin	Wypłacona kwota stypendium
I do 105 zł/osobę	182	-	-	-
II 106 -210/osobę	136,50	16	6	6 310,09
III 211 – 315/osobę	100,10	49	16	14 664
IV 316 – 351/osobę	72,80	27	9	5 906,80
Razem	-	92	31	26 880,89

         Źródło: dane własne UG

 

 

 

 

11. Bezpieczeństwo i porządek publiczny

 

Gmina Górzno  nie należy do regionów zagrożonych przestępczością.                                       Z  przeprowadzonej analizy kategorii przestępstw za lata 2009 – 2010 wynika, że stan

bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie gminy nie uległ pogorszeniu, utrzymał się

na poziomie roku poprzedniego.

 

 

2009
Miesiąc	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
PRZESTĘPSTWA													Razem
Powiat	10	18	24	53	48	42	27	21	28	32	28	22	353
Miasto Garwolin	5	11	16	31	30	28	23	15	22	22	16	15	234
Gmina Garwolin	2	5	4	16	14	9	4	5	3	8	6	3	79
Górzno	3	2	4	6	4	5	0	1	3	2	6	4	40
WYKROCZENIA													Razem
Powiat	41	52	42	73	76	35	62	69	44	29	68	52	643
Miasto Garwolin	29	38	32	62	58	23	47	55	28	25	47	38	482
Gmina Garwolin	9	13	9	10	12	10	14	10	11	4	18	12	132
Górzno	3	1	1	1	6	2	1	4	5	0	3	2	29
INTERWENCJE DOMOWE													Razem
													38
2010
Miesiąc	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
PRZESTĘPSTWA													Razem
Powiat	17	27	18	16	28	47	26	24	35	40	32	27	337
Miasto Garwolin	12	21	8	12	20	30	18	16	26	29	26	19	237
Gmina Garwolin	5	5	8	2	3	11	4	6	7	9	4	5	69
Górzno	0	1	2	2	5	6	4	2	2	2	2	3	31
WYKROCZENIA													Razem
Powiat	35	26	44	39	47	45	45	34	35	42	43	43	478
Miasto Garwolin	26	18	33	29	28	37	32	25	28	32	38	37	363
Gmina Garwolin	7	5	9	8	13	6	10	9	6	6	3	3	85
Górzno	2	3	2	2	66	2	3	0	1	4	22	33	30
INTERWENCJE DOMOWE													Razem
													43

Źródło : dane  Zespół Prewencji Górzno

 

Policjanci podczas  interwencji domowych na terenie gminy w roku 2010 w  43  przypadkach wszczęli procedurę „NIEBIESKIEJ KARTY” gdyż wystąpiły przesłanki przemocy domowej. W dużej liczbie tych interwencji sprawca awantury był w stanie nietrzeźwym.

 

Z A R Z Ą D Z E N I E M  Nr 1 /2007 Wójta Gminy Górzno z dnia 17-01-2007 r. powołana została Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Górznie                      w  7 – osobowym składzie.

            Na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r.  o wychowaniu               w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473                            z  późn.  zm.) Komisja do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych inicjuje działania związanie z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Podejmuje  także czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowanie wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie leczenia odwykowego. Wszczęcie postępowania w sprawie o nadużywaniu alkoholu następuje na wniosek najbliższej rodziny, policji, ośrodka pomocy społecznej, szkoły itp. Przeprowadzone postępowanie ma na celu wyjaśnić, czy nadużywanie alkoholu wskazane we wniosku spełnia wymienione w art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przesłanki.

 

 W/w komisja  zgodnie z art. 24 w/w ustawy w 2009 r. na wniosek Komendy Powiatowej w Garwolinie lub wniosek domowników zaprosiła 10 osób na rozmowy    w celu wyjaśnienia problemu dotyczącego nadużywania alkoholu. Na rozmowę zgłosiło się  7 osób,  z których 4 dobrowolnie wyraziło zgodę na podjęcie leczenia w Poradni Uzależnień  w Garwolinie, natomiast 1 osoba podjęła decyzję o odtruciu organizmu na oddziale odwykowym w Łukowie.

 W 2010 r. zaproszono 14 osób na rozmowy w celu wyjaśnienia problemu dotyczącego nadużywania alkoholu. Na rozmowę zgłosiło się 10 osób,  z których 6 osób dobrowolnie wyraziło zgodę na podjęcie leczenia w Poradni Uzależnień w Garwolinie,   1 osoba oznajmiła, że chodzi na mitingi anonimowych alkoholików. Natomiast 1 osoba zobowiązała się podpisać przyrzeczenie u ks. Proboszcza o zaprzestaniu picia, a dwie osoby nie widzą u siebie żadnego problemu i nie życzą sobie mieszania się w ich życie prywatne i odmówiły podpisu sporządzonej karty (rozmowy z wezwanym sprawcą problemu). Zaproszono również  3 małżonki, z których  to jedna wyraziła zgodę na spotkanie  w poradni rodzinnej, druga oznajmiła, że sprawa  jest w toku w Sądzie Rodzinnym, natomiast trzecia powiedziała, że sami rozwiążą ten problem. Ponadto zdarzały się przypadki, że członkowie rodzin wycofywały skierowane   wnioski do w/w komisji.

 

Ingerencje Sądu Rodzinnego na terenie Gminy Górzno w latach 2008-2010

 

Na podstawie informacji uzyskanych w Sądzie Rejonowym w Garwolinie – Wydział Rodzinny i Nieletnich  ustalono, że w roku 2008 w Gminie Górzno przeprowadzono osiem wywiadów w sprawach opiekuńczych a także dziewięć w sprawach dotyczących nieletnich. W roku 2009 przeprowadzono również osiem wywiadów w sprawach opiekuńczych i sześć w sprawach dotyczących nieletnich. W roku 2010 przeprowadzono osiem wywiadów w sprawach opiekuńczych i dwa w sprawach nieletnich.

 

Na zakończenie 2010r. w Sądzie Rodzinnym wykonywane były nadzory w sześciu sprawach opiekuńczych, trzech dotyczących nieletnich a także w ośmiu zobowiązaniach do poddania się obowiązkowi leczenia odwykowego w systemie stacjonarnym i ambulatoryjnym.

W w/w sprawach stosowano działania w zależności od potrzeb, zgodnie z metodologią pracy kuratora sądowego. Kurator sądowy systematycznie kontaktował się z osobami pozostającymi pod nadzorem kuratora sadowego ( minimum raz w miesiącu), prowadził pracę profilaktyczną a także dyscyplinował podopiecznych i motywował do działań pożądanych zgodnie z ustalonymi zamierzeniami readaptacyjnymi. W sytuacjach szczególnie trudnych ( zaniedbania w sprawowaniu władzy rodzicielskiej, przejawy demoralizacji nieletnich lub niewłaściwe zachowania osób zobowiązanych do podjęcia leczenia odwykowego) podopieczni byli wzywani na posiedzenia wykonawcze.

 

W ciągu ostatnich trzech lat widoczny jest na terenie gminy wzrost zjawisk przemocy w rodzinach, najczęściej powiązany ze zjawiskiem nadużywania alkoholu przez jedno lub obydwoje rodziców.

 

 

12.  Organizacje pozarządowe

a)      Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Górzno im. Aleksandry i Bronisława Rojek

Stowarzyszenie zarejestrowano w KRS  dnia 15 listopada 2010r.

Celem Stowarzyszenia jest działalność publiczna w dziedzinie edukacji i kultury, a także działania na rzecz rozwoju gminy Górzno, w szczególności poprzez wykonywanie zadań w zakresie:

a)      nauki, edukacji, oświaty i wychowania, a zwłaszcza wspomagania zdolnej młodzieży uczącej się – przez udzielanie jej pomocy materialnej, 

b)      działalności charytatywnej,

c)      podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,

d)     działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,

e)      kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji,

f)       upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji,

g)      działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami,

h)      promocji i organizacji wolontariatu,

i)        upowszechniania i rozwijania kultury regionalnej.

 

Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez:

a)      udzielanie pomocy rzeczowej i finansowej osobom fizycznym i instytucjom,

b)      udział w ważnych dla gminy Górzno wydarzeniach, w szczególności o charakterze patriotycznym i religijnym,

c)      działalność wydawniczą, wystawienniczą i prasową,

d)     organizowanie szkoleń, konkursów, konferencji,

e)      współpracę z organami administracji publicznej oraz innymi instytucjami i podmiotami, 

f)       prowadzenie działalności doradczej i informacyjnej na rzecz społeczeństwa,

g)      organizowanie świadczeń na rzecz społeczności lub osób indywidualnych,

h)      organizowanie imprez integracyjnych, promocyjnych i kulturalnych,

i)        prowadzenie innych działań sprzyjających realizacji statutowych celów Stowarzyszenia.

 

Z uwagi na bardzo krótki okres od powstania Stowarzyszenie nie rozwinęło jeszcze swojej działalności.  Stowarzyszenie  jest organizatorem i pomysłodawcą  „Dnia Górzna” zaplanowanego na  26 czerwca 2011r.

 

b)     Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w Górznie

 

Podstawowym celem działalności organizacji Towarzystwo Przyjaciół Dzieci jest troska o jakość warunków życia dzieci, ich wszechstronny rozwój, zdrowie, bezpieczeństwo, godność oraz równość szans życiowych.

Na terenie naszej gminy działalnością organizacji objęte są wszystkie szkoły i przedszkole. Praca TPD polega wyłącznie na pracy społecznej jej członków. Członkami są głównie nauczyciele, pracownicy obsługi, administracji i inni. Ogólnie swoją przynależność do organizacji akcentuje 70 osób.

Oddział TPD w ostatniej 4- letniej kadencji pracował w oparciu o założenia programu, który w środkach realizacji uwzględniał potrzeby dzieci w naszym środowisku oraz sytuację materialną i wychowawczą ich rodziców. Zgodnie z podstawowym założeniem programowym o organizowaniu różnych form pomocy dzieciom i rodzinie o trudnej sytuacji materialnej z pomocy TPD skorzystało około 130 rodzin, które otrzymały dary żywnościowe (mąka, cukier, kasza, ser, mleko, masło), chemiczne, odzież itp.

W trosce o wyrównanie szans życiowych dzieci, łagodzenie skutków ubóstwa rodzin organizacja corocznie przed świętami Bożego Narodzenia organizuje paczki dla dzieci z niektórych rodzin, realizując hasło programowe „I Ty możesz zostać św. Mikołajem”. W ten  sposób pomoc uzyskało 300 dzieci w gminie z rodzin wielodzietnych, sieroty, dzieci i młodzież niepełnosprawna czy ciężko chorzy.

W trosce o dzieci ciężko i przewlekle chore na zakup leków TPD przekazało 1 100 zł, natomiast w ramach dobrowolnych składek nauczycieli i dzieci na leczenie przekazano rodzicom dzieci ponad 3 000 zł.

Bardzo istotnym zagadnieniem, które realizuje w swej działalności TPD jest sprawa wypoczynku dzieci i młodzieży. Największą popularnością cieszyły się stanice harcerskie, biwaki, ogniska, jednodniowe spotkania i różnego rodzaju wycieczki. TPD w kilku przypadkach dofinansowało wyjazd dziecka na stanicę i kolonie. Z jednodniowego wypoczynku z poczęstunkiem, spotkaniem z Policją korzysta około 100 dzieci.

W roku 2010 odbyła się jednodniowa wycieczka do dworku w Chotyni dla około 50 dzieci. Zarząd TPD wspomagał szkoły finansowo na pokrycie kosztów poczęstunku, przejazdu na uroczystości w Górkach, zakup słodyczy itp. Ogólnie na ten cel przekazano szkołom 1 300 zł. Z tej formy pomocy skorzystało około 500 dzieci.

Ze względu na dużą frekwencję dzieci w czasie wolnym w  gminnej bibliotece TPD zakupiło gry dla ich użytku.

            Z inicjatywy TPD odbył się w szkołach konkurs pod tytułem „Moja szkoła dawniej i dziś”, organizacja objęła patronatem dużą środowiskową uroczystość pod nazwą Koncert Kolęd i Pastorałek. W konkursie brało udział co roku od 50 do 80 dzieci ze szkół.

Ponadto promujemy pracę dzieci dla dobra innych dzieci, wyróżniające się w zachowaniu i nauce. Z tej okazji nagrody książkowe otrzymało około 50 dzieci a rzeczowe czyli słodycze około 150 dzieci.

 

 

c)  uczniowskie kluby sportowe

 

Uczniowskie kluby sportowe działają przy szkołach gminnych , m.in.:

Ø  Uczniowski Klub Sportowy „ Kobra” przy Publicznym Gimnazjum w Górznie, prowadzony przez Pana Cezarego Krzyśpiaka,

Ø  Uczniowski Klub Sportowy „Błyskawica” Przy Publicznej Szkole Podstawowej
w Łąkach, prowadzony przez Panią Grażynę Kotlarską,

Ø  Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „DRAKON” przy Publicznej Szkole Podstawowej w Górznie, prowadzony przez Pana Andrzeja Kozłowskiego,

Ø  Uczniowski Klub Sportowy „Sokół” przy Publicznej Szkole Podstawowej
w Samorządkach, prowadzony przez Pana Tomasza Kowalskiego,

Ø  Uczniowski Klub Sportowy „Orzeł” w Uninie, prowadzony przez Ryszarda Mikulskiego.

 

 d)  ochotnicze straże pożarne

Ochotnicza Straż Pożarna (OSP) – jest umundurowaną, wyposażoną w specjalistyczny sprzęt, organizacją społeczną, składającą się z grupy ochotników, przeznaczoną w szczególności do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

Do głównych celów i zadań OSP należą:

1. prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom oraz współdziałanie w tym zakresie z Państwową Strażą Pożarną, organami samorządowymi i innymi podmiotami,
2. udział w akcjach ratowniczych przeprowadzanych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych związanych z ochroną środowiska, wypadków oraz innych klęsk i zdarzeń,
3. informowanie ludności o istniejących zagrożeniach pożarowych i ekologicznych oraz sposobach ochrony przed nimi,
4. upowszechnianie, w szczególności wśród członków, kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenia działalności kulturalnej i oświatowej,
5. wykonywanie zadań wynikających z przepisów o ochronie przeciwpożarowej,
6. działania na rzecz ochrony środowiska,
7. wspomaganie rozwoju społeczności lokalnych na własnym terenie,
8. wykonywanie innych zadań określonych w statucie OSP,
9. występy na zawodach sportowo-pożarniczych.

Na terenie Gminy Górzno działa 8 Ochotniczych Straży Pożarnych , w tym jedna należąca do Krajowego Systemu Ratownictwa Gaśniczego ( OSP Unin).  Każda wyposażona jest w motopompy ,  umundurowanie bojowe oraz samochody gaśnicze.

 

1. OSP Górzno
2. OSP Chęciny
3. OSP Goździk
4. OSP Unin
5. OSP Łąki
6. OSP Wólka Ostrożeńska
7. OSP Kobyla Wola
8. OSP Samorządki

 

e) Koło  gospodyń  wiejskich

Koło Gospodyń Wiejskich prężnie działa we wsi Wólka Ostrożeńska. Kobiety pracujące zawodowo jak również gospodynie domowe kultywują tradycje swoich babć i mam.  Organizują  spektakle ludowe, różnego typu biesiady, promują  sztukę ludową.

Cele programowe:

·         obrona praw i reprezentowanie interesów kobiet wiejskich i ich rodzin

·         działania na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet wiejskich

·         upowszechnianie postępu w gospodarstwach domowych i w rolnictwie

·         dążenie do poprawy ochrony zdrowia

·         rozwój przedsiębiorczości kobiet

·         kultywowanie kultury ludowej, w tym szczególnie regionalnej

·         wychowywanie młodego pokolenia w duchu tolerancji, patriotyzmu i poszanowania tradycyjnych wartości.

f)       Koło emerytów

                     Koło Emerytów,  Rencistów i Inwalidów w Górznie powstało w lipcu 2004 roku. Założycielem tej organizacji była Pani Wanda Kobus (nieżyjąca). Dalsze obowiązki przewodniczącej sprawuje Pani  Janina Owczarczyk. Członkami  koła są zarówno kobiety jak  i mężczyźni, łącznie 60 osób.  Seniorzy regularnie organizują spotkania integracyjne a także wycieczki.  Spotkania odbywają się w Urzędzie Gminy w Górznie, natomiast uroczystości związane z Wigilią czy Wielkanocą organizowane są   w remizie strażackiej. Są to spotkania  odpłatne organizowane z osobistych funduszy emerytów z przeznaczeniem  na poczęstunek.

 

 

 

 

 

 

 

 

IV.  ANALIZA SWOT

 

SWOT (Siły, Słabości, Szanse, Zagrożenia):

Analiza mocnych i słabych stron (SWOT) stanowi jedną z podstawowych metod strategicznych polegająca na ocenie elementów, które należy wykorzystać lub też eliminować

podczas realizacji zadań na rzecz rozwiązania problemów społecznych.

Analiza SWOT służy do określenia słabych i mocnych stron jednostki wobec szans i zagrożeń

powstających w otoczeniu.

 

Wyartykułowanie tych czynników jest szczególnie istotne, ponieważ można wówczas podejmować działania mające na celu ich wyeliminowanie lub przynajmniej zminimalizowanie.

 

Siły (Strenghts) – wewnętrzne czynniki mające lub mogące mieć pozytywny wpływ na rozwój obszaru polityki społecznej, wyróżniające obszar polityki społecznej powiatu garwolińskiego w sposób korzystny w otoczeniu, tworzące podstawy dla rozwoju.

Słabości (Weeknesses) – wewnętrzne czynniki mające lub mogące mieć negatywny wpływ na rozwój obszaru polityki społecznej, utrudniające rozwój i realizację zamierzeń, braki
w potencjałach, obniżające pozycję obszaru polityki społecznej zarówno w oczach mieszkańców jak i podmiotów zewnętrznych.

Szanse (Opportunities) – czynniki w otoczeniu sprzyjające lub mogące sprzyjać rozwojowi obszaru polityki społecznej, umożliwiające eliminowanie słabości, wzmacnianie sił, uruchamianie nowych kierunków rozwoju.

Zagrożenia (Threats) – czynniki w otoczeniu utrudniające lub mogące utrudniać rozwój obszaru polityki społecznej, stanowiące bariery w przełamywaniu dzisiejszych trudności
i blokujące możliwości podejmowania działań w różnych, istotnych z punktu widzenia rozwoju obszaru polityki społecznej dziedzinach.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Silne i słabe strony obszaru polityki społecznej w gminie górzno

 

Silne strony

Słabe strony

1.      Dobra współpraca między instytucjami, organizacjami i samorządem w zakresie polityki społecznej – koordynacja działań, wymiana informacji ,   2.      Korzystne położenie geograficzne i komunikacyjne gminy Górzno: sąsiedztwo Warszawy – ośrodka edukacyjnego, kulturalnego i gospodarczego dla mieszkańców powiatu garwolińskiego bliskość centralnych instytucji publicznych bliskość środowiska wielkomiejskiego Warszawy, dla którego gmina Górzno  jest zapleczem rekreacyjno-wypoczynkowym bliskość chłonnego rynku pracy w Warszawie położenie na europejskim trakcie północ – południe (droga krajowa nr 17),   3.      Wysoki poziom przygotowania merytorycznego kadr pracujących w obszarze polityki społecznej gminy Górzno, , powszechna gotowość dalszego podnoszenia kwalifikacji zawodowych wśród kadr polityki społecznej,   4.      Dobrze rozwinięta sieć placówek, dostosowywanie się placówek oświatowych do zachodzących zmian i nowych zadań, dobry stan bazy materialnej szkół – wyremontowane budynki, obiekty sportowe,   5.      Dobry dostęp do  placówki podstawowej opieki zdrowotnej – SP ZOZ, apteka,   6.      Mobilność mieszkańców  gminy,  pracowitość, kult pracy, silne zakorzenienie mieszkańców w regionie, istniejące więzi społeczne,   7.      Zaangażowanie w rozwiązywanie problemów społecznych organizacji pozarządowych działających na terenie gminy,   8.      Znajomość przez instytucje realizujące politykę społeczną środowisk lokalnych, dobre rozpoznanie występujących zagrożeń i potrzeb, orientacja na klienta, dziecko, rodzinę,   9.      Dodatni przyrost naturalny,   10.  Napływ na teren  gminy  nowych mieszkańców (w tym zamożnych osób przenoszących się z Warszawy), dzięki czemu do gminy napływa ludność aktywna, o znaczącym potencjale intelektualnym,   11.  Aktualny Plan zagospodarowania Przestrzennego – obecność terenów umożliwiających rozwój działalności gosp.,   12.  Atrakcyjne obiekty dziedzictwa kulturowego,   13.  Środowisko naturalne wolne od przemysłu i zanieczyszczeń,   14.  Dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna: wodociągi, kanalizacja, sieć energetyczna, telefonia przewodowa umożliwiająca  prowadzenie działalności gosp.

1.      Niewystarczające środki finansowe przeznaczane na realizację polityki społecznej   2.      Niedostateczna baza lokalowa – dotyczy głównie  placówek oświatowych i kulturalnych – brak miejsc na zajęcia świetlicowe, realizację dożywiania dzieci , zajęcia w czasie wolnym od zajęć, 3.        4.      Brak Domu Kultury w centrum  gminy co ułatwiałoby dostęp i korzystanie z oferty szerszej grupy społeczeństwa,   5.      Brak świetlic szkolnych zapewniających opiekę dzieciom przed lub po zajęciach  a także  świetlic środowiskowych,   6.      Ograniczanie aspiracji edukacyjnych młodzieży z powodu  sytuacji materialnej,   7.      Przenoszenie na szkołę obowiązku wychowania dzieci i młodzieży , brak  współpracy ze szkołą, obniżony autorytet nauczyciela ,   8.      Dziedziczenie biedy,  uzależnienie od wsparcia państwa,  instytucji -  brak własnych inicjatyw i  niechęć do wykorzystywania szans poprawy  własnej sytuacji ,   9.      Niekorzystne zmiany modelu życia – konsumpcjonizm, rozbijanie więzi rodzinnych i społecznych, zaniedbania wychowawcze,   10.  Narastający problem uzależnień wśród młodzieży (alkohol, narkotyki, internet i gry komputerowe),   11.  Brak  w środowisku „animatorów kultury”- osób propagujących zdrowy styl życia i efektywne wykorzystanie czasu wolnego,   12.  Niedostateczna ilość wyspecjalizowanych kadr realizujących politykę społeczną gminy   ( psycholog, pedagog, mediator, asystent rodziny)   13.  Problemy opiekuńczo-wychowawcze  a jednocześnie niechęć dla wsparcia zewnętrznego, pomocy instytucjonalnej ,   14.  Brak wyspecjalizowanych placówek w zakresie pomocy i opieki nad rodziną wsparcia dziennego mieszkania chronione Punkt Konsultacyjny  (m.in. dla ofiar przemocy, terapia uzależnień) gminne ośrodki dziennego wsparcia (oferujące pomoc dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób starszych, niedołężnych, itd.),   15.  Migracja osób aktywnych, dobrze wykształconych, w gminie  pozostaje duża część osób przejawiających bierne postawy ,   16.  Wzrost liczby osób przejawiających trudności w znalezieniu pracy na wolnym rynku ( ograniczenia sprawnościowe, intelektualne),   17.  Starzejące się społeczeństwo,   18.  Niedostateczna opieka  lekarska i pielęgniarska  ( brak specjalistów), niedostateczne wyposażenie  w aparaturę medyczną, brak medycyny szkolnej,   19.  Niedostateczna oferta profilaktycznych, bezpłatnych badań  dla określonych grup społeczeństwa,   20.  Trend rosnący dotyczący liczby osób i rodzin, wymagających objęcia pomocą materialną  i zdrowotną, zagrożonych wykluczeniem społecznym i patologią społeczną,   21.  Niedostosowanie miejsc i obiektów użyteczności publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych (bariery architektoniczne),   22.  Trudne warunki mieszkaniowe, niedostosowanie do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych,   23.  Niewystarczające środki na poprawę komunikacji (modernizacja dróg, budowa chodników, ścieżek rowerowych) ,   24.  Społeczeństwo roszczeniowe, nastawione konsumpcyjnie, świadome swoich praw, bez świadomości obowiązków,   25.  Niska kultura  brak dbałości o środowisko   (zaśmiecone lasy), niechęć do segregacji śmieci ,

 

             Otoczenie zewnętrzne obszaru polityki społecznej w gminie górzno

 

Okazje, szanse

Trudności, zagrożenia

1.      Możliwości pozyskiwania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej – możliwość dofinansowania m. in. wyposażenia pracowni komputerowych w szkołach, rozwoju bazy kulturalnej, oświatowej i sportowej, szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe, infrastrukturę techniczną,   2.      Rozwój świadomości społecznej w kierunku solidarności społecznej, konieczności pomagania i wspierania pewnych grup społecznych,   3.      Tendencja spadkowa stopy bezrobocia w regionie,   4.      Rozwój technologii (w dziedzinie chociażby komunikacji, dostępu do informacji), stała rozbudowa sieci internetowej, możliwość wykorzystania nowoczesnych technologii w lecznictwie oraz usługach społecznych,   5.      Powszechny wzrost umiejętności korzystania z nowoczesnych technologii,   6.      Planowana budowa drogi ekspresowej z Warszawy do Lublina ,   7.      Tendencje wzrostowe gospodarki krajowej, dobra kondycja gospodarcza regionu,   8.      Rosnący poziom wykształcenia ,   9.      Rozwój w Polsce i na świecie nowych koncepcji walki z problemami społecznymi i metod funkcjonowania instytucji pomocy społecznej,   10.  Wzrost popularności wolontariatu i aktywności organizacji pozarządowych,   11.  Rozwój polityki regionalnej państwa.

1.      Niestabilność prawa dotyczącego polityki społecznej, niespójność przepisów, trudność w interpretacji przepisów prawnych, częste zmiany prawa, „oderwanie”  prawa od życia,   2.      Duża liczba problemów konkurujących z problemami społecznymi o wsparcie z budżetu centralnego,   3.      Upolitycznienie instytucji publicznych, niestabilność, brak ciągłości prowadzonej polityki społecznej ,   4.      Rosnąca dysproporcja dochodów w społeczeństwie polskim, narastający problem ubożenia pewnych grup społecznych, bezdomności, niedostateczne dochody z pracy zarobkowej ,   5.      Wysokie koszty tworzenia miejsc pracy,   6.      Brak systemowych działań na rzecz pozyskiwania oferentów nowych miejsc pracy,   7.      Postępująca nieopłacalność produkcji rolnej, ubożenie  ludności wiejskiej utrzymującej się wyłącznie z pracy  w gosp. rolnych,   8.      Nakładanie na jednostki samorządu terytorialnego kolejnych zadań w zakresie polityki społecznej bez jednoczesnego zwiększenia dopływu środków finansowych, nieproporcjonalność ilości zadań jednostek samorządu terytorialnego w zakresie polityki społecznej w stosunku do przekazywanych z budżetu środków,   9.      Znaczna biurokratyzacja w działaniu instytucji polityki społecznej,   10.  Zwiększenie we współczesnym świecie dominacji kryteriów ekonomicznych kosztem społecznych w zachowaniach ludzi i organizacji,   11.  Niedostateczne wsparcie w zakresie  rozwoju podmiotów ekonomii społecznej, brak rynku zbytu  dla  działalności prowadzonej przez te podmioty .

 

 

V.   MISJA

 

Zaspokajanie potrzeb mieszkańców, podnoszenie standardu i jakości życia oraz kreowanie i popieranie pożądanych zmian społecznych

 

Gmina Górzno  poprzez tworzenie warunków harmonijnego rozwoju chce zapewnić swoim mieszkańcom jak najlepsze warunki w poczuciu bezpieczeństwa, oraz umożliwić im realizację planów osobistych, zawodowych i społecznych.

 

Wszelkie działania prowadzone są w odpowiedzi na rzeczywiste potrzeby osób, rodzin, grup i społeczności, zaś przy ich realizacji wykorzystywany będzie istniejący potencjał ludzki i instytucjonalny. Gmina stawia na szeroko pojętą profilaktykę oraz budowanie lokalnego partnerstwa przy rozwiązywaniu problemów społecznych i lokalnych. Nadrzędnym celem podejmowanych działań jest doprowadzenie do życiowego usamodzielnienia osób, rodzin, grup i społeczności lokalnych oraz ich zaktywizowanie do włączenia się w rozwiązywanie istniejących problemów. Uznaje się bowiem, że problemy indywidualne jak i społeczne mogą zostać rozwiązane wyłącznie przez lub przy współudziale istniejących podmiotów.

 

Problemy społeczne mają wielowymiarowy charakter i ich rozwiązanie wymaga

systemowych rozstrzygnięć, zintegrowanej współpracy instytucjonalnej, angażującej sferę polityczną, gospodarczą i społeczną. Dlatego też wskazane jest stworzenie zintegrowanego systemu pomocy skierowanego ku całej rodzinie, a nie odrębnie do poszczególnych jej członków. Należy doprowadzić do wypracowania wspólnych programów i współdziałania wszystkich podmiotów powołanych w celu rozwiązywania problemów społecznych (przedstawiciele władzy lokalnej na szczeblu gminy, pomocy społecznej, oświaty, kultury, zdrowia, organizacje charytatywne, kościelne itp.). Przedstawiciele w/w instytucji i organizacji winni prowadzić nie tylko wspólne działania w celu rozwiązywania lub łagodzenia problemów istniejących, ale także przeciwdziałania ich powstawaniu. Podejmowane wspólne działania winny mieć również na celu przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu osób i grup, oraz włączeniu w życie społeczne środowisk już wykluczonych.

Podmioty realizujące powyższe zadania muszą zwiększać efektywność swoich działań, w szczególności poprzez podnoszenie kwalifikacji ich przedstawicieli oraz poszukiwanie i wprowadzanie nowych metod pracy. Niezbędne jest także uzupełnienie brakujących elementów infrastruktury socjalnej, bez której niemożliwa będzie realizacja założonych celów.

Przygotowane pogramy profilaktyczne i naprawcze oraz ich realizacja muszą być poddane społecznej ocenie i w razie konieczności aktualizowane i dostosowane do aktualnych potrzeb i sytuacji.

 

Identyfikację głównych obszarów problemowych w sferze pomocy społecznej w gminie Górzno dokonano metodą MAPS (metoda aktywnego planowania strategicznego) na spotkaniu zespołu problemowego dnia 3 lutego 2011r.

Dokonując kolejnych przybliżeń, na zasadzie konsensusu, wyodrębniono cztery główne obszary problemowe. Opracowanie strategii ich rozwiązań powinno wydatnie zwiększać efektywność polityki społecznej  w gminie.

Dla poszczególnych problemów wyodrębniono priorytety, za które uznano główne źródła (przyczyny) tworzące te problemy, co  ułatwiło sformułowanie celów strategicznych dla poszczególnych obszarów problemowych a następnie pomocy społecznej jako całości.

 

Do mieszkańców gminy skierowano ankietę   „Badającą opinię mieszkańców na temat problemów społecznych Gminy Górzno”

Do Ośrodka wpłynęło 245 wypełnionych ankiet. Ankietę wypełniały głównie kobiety  w wieku aktywności zawodowej    ( 18-59 lat) z wykształceniem  zawodowym i średnim.

Wśród problemów dotykających najczęściej  mieszkańców naszej gminy wymieniano w pierwszej kolejności zagrożenie ubóstwem ( 115 odpowiedzi), dalej bezrobocie (110), alkoholizm ( 105) i niewystarczająca opieka medyczna (78).

Ankietowani ocenili, że  pilnego rozwiązania wymagają problemy   w zakresie :

1.      Opieki zdrowotnej ( 48 odpowiedzi plasujących problem na 1 miejscu)

2.       Problemów społecznych dzieci i młodzieży  (33)

3.      Problemów społecznych rodzin ( 19)

4.      Bezpieczeństwa  ( 19)

5.      Sportu i kultury ( 16)

Wybierając  opcję „inne”  ankietowani  wskazywali  na następujące problemy społeczne wymagające pilnego rozwiązania w naszej gminie:

1.      Oświetlenie wszystkich ulic gminnych

2.      Zapewnienie  dzieciom bezpiecznej  drogi do szkoły – chodniki

3.      Działania w zakresie przeciwdziałania bezrobociu

Negatywne zjawiska odnoszące się do dzieci i młodzieży  :

1.      Palenie papierosów (125)

2.      Spożywanie alkoholu ( 120)

3.      Zaniedbanie wychowawcze ( 105)

4.      Zaniedbanie socjalne (  59)

5.      Demoralizacja ( 58)

Inne:     - zbyt liczne grupy klasowe

            - „szwędanie się”  po przystankach i sklepach

            - materializm i kult pieniądza

Jako sposoby zaradzenia tym niekorzystnym zjawiskom wymieniano:

1.      Konieczność wsparcia finansowego  dzieci i rodzin zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym  ( zwłaszcza rodzin wielodzietnych i z dzieckiem niepełnosprawnym)   ( 99 odpowiedzi)

2.      Realizowanie specjalistycznych programów z zakresu opieki nad dzieckiem z problemami szkolnymi   (89)

3.      Tworzenie świetlic środowiskowych i ognisk kultury  (89)

4.      Pomoc psychologa i pedagoga w każdej szkole  (73)

5.      Rozwój bazy rekreacyjno-sportowej i  kulturalnej  ( np. Dom Kultury, basen lub wyjazdy na basen , kręgielnia, ścieżki zdrowia, lodowisko , hale sportowe w każdej wsi)   (53)

 

W obszarze opieki zdrowotnej nasi ankietowani  zwracają uwagę na :

1.      Zbyt mała liczba specjalistów ( 148 odp.),  

a.       Ginekolog ( 39)

b.      Kardiolog (29)

c.       Okulista (25)

d.      Stomatolog  ( 22)

e.       Ortopeda ( 18)

f.       Neurolog ( 13)       

2.      Brak dostępu do badań lub ograniczone  możliwości wykonania badań ( 108)

3.      Brak profilaktycznych bezpłatnych badań  okresowych kierowanych do różnych grup pacjentów  (80)

4.      Długi okres oczekiwania na usługi medyczne  (78)

5.      Brak  medycyny szkolnej  (69)

6.      Niedostateczna profilaktyka zdrowotna ( głównie stomatologiczna )  w odniesieniu do dzieci i młodzieży ( 50)

7.       Brak opieki medycznej i pielęgniarskiej w soboty

W zakresie  aktywizacji rynku pracy należałoby:

1.      Wspierać  proces powstawania nowych miejsc pracy

2.      Udostępniać oferty pracy PUP na tablicy ogłoszeń Urzędu Gminy

3.      Realizować w większej skali roboty publiczne, prace interwencyjne i prace społecznie użyteczne

4.      Zastosować ulgi  dla osób zakładających działalność gosp.

Wśród głównych przyczyn braku poczucia bezpieczeństwa wymieniano:

1.      Wałęsające się psy ( 169)

2.      Łamanie przepisów ruchu drogowego przez kierowców ( 82)

3.      Niedostateczne oświetlenie ( 60)

4.      Zakłócająca  spokój na ulicach młodzież (53)

5.      Mała wykrywalność sprawców (45)

6.      Częste włamania i kradzieże (39)

W zakresie poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego  należałoby:

1.      Podjąć skuteczniejsze działania  w kierunku rozwiązania problemu wałęsających się psów (130)

2.      Podjąć skuteczniejsze działania  wobec osób zanieczyszczających lasy  (120)

3.      Kosze na śmieci na wsiach ( głównie na przystankach)   (98)

4.      Szkolenia z zakresu udzielania pierwszej pomocy, zachowania w sytuacjach zagrożenia (64)

Na pytanie o ofertę jaka powinien samorząd skierować  do osób starszych i niepełnosprawnych ankietowani odpowiadali:

1.      Działania w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania schorzeń (114)

2.      Zwiększenie, poszerzenie katalogu usług  ( specjalistyczne usługi, opieka pielęgniarska) (111)

3.      Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i pomocniczego (109)

4.      Przeciwdziałanie wykluczeniu, integracja, promowanie inicjatyw integracyjnych (44)

 

VI. PLAN OPERACYJNY „STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W Gminie Górzno”

 

Obszary priorytetowe rozwoju polityki społecznej gminy

Obszary priorytetowe to kierunki działania odzwierciedlające zasadnicze pola działań
w zakresie polityki społecznej w gminie. W wyniku prac warsztatowych wyodrębniono cztery takie obszary:

 

Ø  Opieka nad rodziną i dzieckiem

Ø  Aktywizacja rynku pracy

Ø  Bezpieczeństwo publiczne, opieka zdrowotna i profilaktyka uzależnień

Ø  Pomoc osobom niepełnosprawnym i starszym

 

Cele strategiczne

Cele te należą do grupy celów kierunkowych (odpowiadają na pytanie: co chcemy osiągnąć?)
i długofalowych, o terminie realizacji sięgającym 10 lat.

Cele operacyjne

Cele te dotyczą średniego horyzontu czasowego (3-5 lat). Odpowiadają na pytanie: w jaki sposób to osiągnąć?, wskazują zatem określone narzędzia i sposoby realizacji celów strategicznych.

Zadania

Zadania to konkretne działania służące realizacji celów. Są one podstawą wdrażania strategii , posiadają więc określone ramy organizacyjne. Część zadań w swej treści oraz zakresie działania może służyć realizacji różnych celów strategicznych bądź operacyjnych.

 

 

Stworzone plany działań przede wszystkim kładą nacisk na zrównoważony rozwój społeczny Gminy Górzno. Oznacza to realizację celów polityki społecznej równolegle do polityki gospodarczej, przestrzennej, nieodmiennie z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Dokument proponuje jednak przede wszystkim zadania, które stanowią wyzwania dla całej społeczności lokalnej i wszystkich instytucji i organizacji działających w sferze polityki społecznej w gminie.

 Stąd też realizacja niniejszej strategii w dużej mierze musi się opierać na zorganizowanej i efektywnej współpracy wszystkich partnerów funkcjonujących w sferze polityki społecznej w gminie.

 

 

 OBSZAR  I   - OPIEKA NAD DZIECKIEM I RODZINĄ

Cel strategiczny : Doskonalenie systemu opieki nad dzieckiem i rodziną

Zadania :

1.      Dążenie do  stabilizacji socjalnej

 

Monitorowanie sytuacji rodzin, wczesna identyfikacja problemów,    zapobieganie patologiom

i niedostosowaniu społecznemu                                   

Wsparcie finansowe i rzeczowe dla rodzin zagrożonych  ubóstwem – zwłaszcza rodzin wielodzietnych, z dzieckiem  niepełnosprawnym  ( dożywianie, wypoczynek letni, wyprawka szkolna, stypendium socjalne)

Wzrost jakości i poszerzanie oferty  świadczonych usług – asystent rodziny, mediator, psycholog

Wspieranie rodzinnej opieki zastępczej

 

2.      Doskonalenie systemu opieki nad dzieckiem i rodziną

Kompleksowa pomoc psychologiczna i pedagogiczna,  grupy wsparcia,  punkty konsultacyjno -informacyjne

Zapobieganie demoralizacji dzieci i młodzieży,  poprawa bezpieczeństwa w  szkołach,  zapobieganie aktom przemocy rówieśniczej i aktom  huligaństwa i wandalizmu

Promowanie prawidłowej funkcji  opiekuńczej rodziny

Pedagogizacja rodziców

Wspieranie osób i rodzin w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych i problemu przemocy, przeciwdziałanie rozpadowi rodziny

 

3.       Kierowanie atrakcyjnej oferty  spędzania czasu wolnego

Zagospodarowanie czasu wolnego - zajęcia pozalekcyjne, korekcyjne, wyrównawcze, koła zainteresowań

Rozwój bazy lokalowej  rekreacyjno  - sportowej  i kulturalnej ( „dom kultury” świetlice szkolne, środowiskowe, hale sportowe i boiska w każdej wsi) 

Wzmacnianie działań służących promocji i upowszechnieniu kultury fizycznej, sportu, rekreacji i wypoczynku

Kształtowanie tożsamości regionalnej i wzmacnianie identyfikacji mieszkańców gminy

Zwiększanie potencjału organizacji pozarządowych i wsparcie ich współpracy z innymi instytucjami

 

4.      Doskonalenie zawodowe kadr pracujących z rodziną ( pracownik socjalny, psycholog, pedagog, nauczyciel)

Wdrażanie programu dokształcania zawodowego nauczycieli pracujących z dzieckiem szczególnie zdolnym, wykazującym problemy szkolne, niepełnosprawnym

Promowanie i rozwój wolontariatu wspierającego   kadrę 

 

5.      Przeciwdziałanie bierności społecznej, niewydolności  społecznej

Podnoszenie aktywności społecznej mieszkańców

Wspieranie  działalności kół gospodyń wiejskich, klubów emeryckich

Wzrost uczestnictwa społeczeństwa w szeroko pojętym życiu kulturalnym

Zwiększanie w świadomości społecznej  przekonania o potrzebie i zasadności angażowania się w pomaganie osobom i rodzinom zagrożonym wykluczeniem społecznym

 

OBSZAR II    - AKTYWIZACJA RYNKU PRACY

Cel strategiczny:  Promocja zatrudnienia i aktywizacja rynku pracy

 

Zadania:

1.      Wspieranie procesu powstawania nowych miejsc pracy

Wspieranie samozatrudnienia

Preferencyjne warunki dot. opodatkowania  nowopowstających podmiotów gospodarczych oraz podmiotów  zatrudniających  ludzi

Wspieranie  zatrudnienia subsydiowanego - realizacja robót publicznych, prac interwencyjnych i prac społecznie użytecznych

Promocja wolontariatu jako szansy na pierwszą pracę i wyjście z bezrobocia

Rozwój i wsparcie podmiotów ekonomii społecznej – zagospodarowanie siły roboczej tkwiącej w ludności przejawiającej trudności  w znalezieniu zatrudnienia  na wolnym rynku – ograniczenia sprawnościowe i intelektualne.

 

2.      Szeroka współpraca  z PUP w zakresie aktywizacji zawodowej, doskonalenie współpracy

Upowszechnianie  informacji o planowanych giełdach i targach pracy oraz ofertach pracy na tablicy ogłoszeń UG

Podnoszenie kwalifikacji kadr pracujących z osobami bezrobotnymi

 

3.      Przeciwdziałanie dyskryminacji na rynku pracy

Wspieranie powstawania grup samopomocowych

Ograniczanie zjawiska społecznego wykluczenia  - włączanie osób bezrobotnych w organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych

Tworzenie warunków do zwiększania szans rozwoju społecznego i zawodowego

Wsparcie finansowe rodzin zagrożonych ubóstwem z powodu bezrobocia

 

4.      Wsparcie potencjału rozwojowego obszaru wiejskiego

Absorbowanie nadwyżek siły roboczej  z rolnictwa bez konieczności zmiany miejsca zamieszkania do zajęć pozarolniczych lub związanych z obsługą rolnictwa

Kreowanie atrakcyjnego środowiska stanowiącego zaplecze dla ludności rolniczej

- kształtowanie krajobrazu

- zaopatrzenie  w artykuły konsumpcyjne

- organizowanie czasu wolnego

Wspieranie działalności gospodarczej uzupełniającej pracę rolniczą :

- agroturystyka , przetwórstwo żywności, usługi produkcyjne, konsumpcyjne

Ukształtowanie nowych walorów turystycznych: zagospodarowanie turystyczne terenu, ośrodki rekreacji, usługi turystyczne.

 

OBSZAR  III     BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE, OPIEKA ZDROWOTNA  I PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ

Cel strategiczny: wzrost poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego i publicznego

 

Zadania:

1.      Doskonalenie profilaktyki uzależnień

Zintegrowane programy profilaktyczne skierowane do rodziców, dzieci, wychowawców

Promowanie zdrowego, wolnego od nałogów stylu życia

Wsparcie rodzin i osób współuzależnionych

Zacieśnianie współpracy instytucji pomocy społecznej z pedagogami szkolnymi
i lekarzami w profilaktyce i identyfikacji uzależnień u dzieci i młodzieży

Szeroka kampania informacyjna o możliwościach wsparcia i udzielania pomocy przez placówki i instytucje poza  gminą

Zaostrzenie kontroli w punktach sprzedaży

Tworzenie i wspieranie działalności punktów konsultacyjnych

 

2.      Poprawa bezpieczeństwa publicznego

Intensyfikacja działań profilaktycznych w zakresie bezpieczeństwa  i porządku publicznego

( działania w kierunku  rozwiązania problemu wałęsających się psów, wobec osób zanieczyszczających lasy , zwiększenie ilości koszy  na śmieci , oświetlenie ulic )

Monitoring na szerszym obszarze gminy  pozwalający identyfikować sprawców rozbojów i aktów huligaństwa i wandalizmu

Szkolenia z zakresu udzielania pierwszej pomocy, ppoż oraz zachowania w sytuacji zagrożenia

Zwiększenie  liczby patroli

 

3.      Rozwój profilaktyki zdrowotnej i podniesienie jakości świadczonych usług zdrowotnych

Profilaktyczne bezpłatne badania okresowe dla wybranych grup mieszkańców

Rozwój profilaktyki zdrowotnej , w tym stomatologicznej  a także „medycyny szkolnej”

Dostosowanie zaplecza lokalowego i aparatury medycznej do wymogów i potrzeb mieszkańców

Zwiększenie dostępności wizyt domowych lekarza i pielęgniarki u osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych

Zwiększenie oferty   i dostępności leczenia specjalistycznego

Rozwój usług rehabilitacyjnych

Specjalistyczne, pielęgniarskie usługi dla osób  długotrwale chorych

Doskonalenie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych kadr        

 

 

OBSZAR IV     POMOC NIEPEŁNOSPRAWNYM I STARSZYM

Cel strategiczny  : Rozwój społeczny osób niepełnosprawnych i starszych

 

Zadania :

 

1.      Integracja i przeciwdziałanie wykluczeniu

Ograniczanie zjawiska społecznego wykluczenia  ( imprezy integracyjne, równe szanse w zatrudnieniu)

Kształtowanie właściwego obrazu starzenia się i starości  oraz niepełnosprawności  w świadomości społecznej

Zwiększanie dostępu do dóbr i usług

Wspieranie powstawania klas integracyjnych

Rozwój i wspieranie wolontariatu  jako formy integracji społecznej

Aktywizowanie potencjału ludzi starszych

Przeciwdziałanie osamotnieniu i izolacji społecznej osób niepełnosprawnych  i starszych

 

2.      Podnoszenie poziomu i rozszerzanie katalogu świadczonych usług

Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi pielęgniarskie dla osób starszych i niepełnosprawnych

Dostosowanie zaplecza lokalowego, aparatury medycznej i  leczenia specjalistycznego  do wymogów i potrzeb tej grupy mieszkańców

Zwiększenie liczby i dostępności wizyt domowych lekarza i pielęgniarki środowiskowej

Wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego i pomocniczego

Rozwój środowiskowych form wsparcia w miejscu zamieszkania

Rozszerzanie współpracy z organizacjami pozarządowymi

 

3.      Wsparcie inicjatyw z udziałem i na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych

Rozwój Klubów Seniora

Tworzenie nowoczesnych ośrodków rehabilitacyjnych

Przygotowanie zawodowe kadr pracujących z osobami starszymi i niepełnosprawnymi

 

VII.   SPODZIEWANE EFEKTY WDRAŻANIA STRATEGII

 

Prowadzenie kompleksowych oddziaływań skierowanych do osób i rodzin w celu

wspomagania aktywności mieszkańców Gminy jest niezbędnym warunkiem równomiernego rozwoju społecznego. Szerokie oddziaływanie i wykorzystanie potencjału instytucjonalnego przyczynią się do wprowadzenia lokalnych rozwiązań o charakterze zapobiegawczym.

 

Realizując podstawowe założenia strategii na lata 2011-2020 należy spodziewać się

osiągnięcia następujących efektów służących mieszkańcom Gminy:

 

1. Zwiększenie stopnia adaptacji społecznej osób i rodzin

2. Wzrost społecznej świadomości w rozwiązywaniu problemów lokalnych

3. Utrzymanie spójnego systemu realizacji zadań pomocy społecznej w powiecie i Gminie  Górzno

4. Zwiększenie  akceptacji środowiska lokalnego wobec osób niepełnosprawnych i ich rodzin

5. Zwiększenie skuteczności edukacji społeczeństwa w zakresie profilaktyki i uzależnień

6. Zmniejszenie ilości spożywanego alkoholu przez dzieci i młodzież oraz zapobieganie spożywania narkotyków i innych psychoaktywnych środków i alkoholu. Zwiększenie ilości osób kompetentnych w zakresie profilaktyki i uzależnień

7. Wypracowanie sposobów diagnozowania problemów społecznych na terenie Gminy  Górzno

8. Zwiększenie oddziaływania służb społecznych w gminie

9. Poprawa sytuacji życiowej rodzin i dzieci

10. Zmniejszenie liczby osób uzależnionych

11. Zwiększenie możliwości uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu publicznym

12. Zwiększenie możliwości samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych

13. Zwiększenie możliwości wykorzystaniu potencjału zawodowego osób niepełnosprawnych

14. Poprawa skuteczności instytucjonalnych oddziaływań w środowisku osób zagrożonych bezrobociem i bezrobotnych

15. Zwiększenie aktywności zawodowej osób bezrobotnych

16. Objęcie instytucjonalną pomocą jak największej liczby potrzebujących ze szczególnym uwzględnieniem grup społecznie zaniedbanych

17. Poprawa jakości pracy służb społecznych na terenie gminy

18. Zwiększenie skuteczności instytucjonalnego oddziaływania na środowiska dotknięte ubóstwem

19. Wprowadzenie nowych rozwiązań w sferze polityki społecznej

20. Objęcie działaniami w ramach realizowanych programów jak najszerszej grupy odbiorców przy optymalnym wykorzystaniu środków.

 

 

VIII. MONITOROWANIE I WDRAŻANIE STRATEGII

 

            Strategia jest dokumentem otwartym, podlegającym ewaluacji i monitoringowi. Monitorowanie polega na ciągłym zbieraniu informacji, które będą analizowane
i stanowić będą podstawę do ewentualnych  zmian i korekt dokumentu. Jest to zjawisko  niezbędne przy prawidłowym wdrażaniu celów strategicznych w życie. Pozwala również na bieżąco koordynować pracę  zespołu bądź jednostek współdziałających z władzami gminnymi.

 Aby strategia przyniosła zaplanowane efekty musi być systematycznie  monitorowana. Systematyczna kontrola umożliwia bowiem wczesne  wykrycie ewentualnych nieprawidłowości   występujących przy realizacji założonych celów.  Dzięki systematycznie przeprowadzanej kontroli będzie możliwe także określenie stopnia  wdrożenia strategii, a więc stopnia realizacji zaplanowanych działań.

            Wdrożenie  Strategii Rozwoju Gminy Górzno rozpocznie się poprzez wprowadzenie jej  w życie uchwałą Rady Gminy Górzno.  Wdrożenie zaleca się Wójtowi Gminy Górzno oraz Radzie Gminy.  

Realizacja strategii należy do władz samorządowych gminy, a w szczególności do Wójta Gminy Górzno, ponieważ to właśnie on  kierując bieżącą  działalnością gminy ma największy wpływ  na opracowanie strategii, następnie na jej wdrożenie,  a w końcu na ocenę  jej realizacji.  Wójt Gminy jest kluczową postacią monitoringu. Do jego głównych zadań będzie należał m.in. bezpośredni nadzór nad wdrażaniem Strategii.

 

Podstawowymi źródłami finansowania działań mających na celu rozwiązywanie problemów

społecznych będą:

- środki własne gminy,

- środki z budżetu państwa,

- środki własne podmiotów zaangażowanych w rozwiązywanie problemów społecznych,

- środki w ramach programów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej

- środki z Powiatowego Urzędu Pracy na wsparcie  form aktywizacji zawodowej bezrobotnych

- sponsorzy,

 

Realizacja Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych zależeć będzie od różnych czynników, takich jak: sytuacja finansowa gminy, środki otrzymane z budżetu państwa, rządowe programy naprawcze, zaangażowanie lokalnych Władz i instytucji oraz aktywności samych mieszkańców gminy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ZAKOŃCZENIE

 

 

 

           

Opracowana Strategia Rozwoju Gminy Górzno na lata 2011 – 2020  jest programem długotrwałego, zrównoważonego rozwoju. Oznacza to osiągniecie takiej równowagi pomiędzy celami strategicznymi i operacyjnymi, która przyniesie poprawę jakości  warunków  życia mieszkańców, bez uszczerbku dla możliwości rozwojowych przyszłych pokoleń.

            Wśród podstawowych problemów, z jakimi gmina musi się zmierzyć w okresie  realizacji strategii na pierwszy plan wysuwa się  zagospodarowanie wolnego czasu dzieci i młodzieży, dążenie do stabilizacji socjalnej w tym osób starszych i niepełnosprawnych,   wspieranie procesu powstawania nowych miejsc pracy oraz  wzrostu  poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego i publicznego  społeczności lokalnej.

Korzystne zmiany, których wprowadzenie zakłada niniejsza strategia, możliwe są do zrealizowania przy aktywnym zaangażowaniu społecznym ze strony ludności przy wykorzystaniu istniejącego potencjału ludnościowego.

             Szczególnie ważne jest staranne monitorowanie postępów w realizacji Strategii. Ma  to umożliwić ocenę prawidłowości  i efektywności  działań  podejmowanych w ramach  Strategii.

           

 

Zintegrowane podejście do problemów sfery społecznej zaprezentowane w przedmiotowej Strategii  pozwoli na przyjęcie nowych rozwiązań w celu ograniczenia niekorzystnych zjawisk.